این بیشک تلخترین تصویر از نوروز ۹۸ بود. ۲۱ قربانی برای سیل پنجم فروردین در دروازه قرآن. آیا در این زمینه کمکاری صورت گرفته بود؟ این پرسشی است که از روز گذشته مدام پرسیده میشود. دادستان از این گفته بود که شهردار شیراز در شهر نبوده است و بحث درباره این بود که سیل درست در مسیلی جاری شده که مدیران شهری گذشته آن را به خیابان تبدیل کرده اند.
همه پرسشهای متوالی که اینروزها در ذهن خیلی از افکارعمومی ایجاد شده است، بهانهای شد تا احمدرضا دستغیب رئیس شورای شهر شیراز پاسخگوی سئوالات خبرآنلاین شود. او البته میگوید فعلا تمام تمرکزشان عدم تکرار تراژدی روز گذشته است.
چه شد که به رغم همه هشدارهای ستاد مدیریت بحران، چنین حادثه تلخی رخ داد؟ خود شهر و مدیریت شهری حالا در صف اول متهمین هستند
حادثه رخ داده دیروز بسیار تکان دهنده و ناراحت کننده بود. با وجودی که در طی یک هفته گذشته تمام ارگانها و سازمانهای خدمات رسانی، چون آتشنشانی و کلیه کارکنان عوامل اجرایی شهرداری در آماده باش بودند، اما حجم بارندگی در روز گذشته چنان خارح از تصور بود که در عرض ۱۰ الی ۱۵ دقیقه سیل از کوههای اطراف تمام آنچه را که در مسیر داشت با خود به سمت دروازه قرآن آورد.
دیشب طی جلسهای در شورای شهر شیراز، به بررسی کارشناسانه این موضوع پرداخته شد. قرار شد کمیتهای مسئول شوند تا با کمک دیگر ارگانها، چون قوه قضاییه به طور دقیق مسائل را بررسی کنند و علت اصلی حادثه رخ داده کشف شود. به همین دلیل فعلا نمیتوانیم به اظهار نظر دقیقی بپردازیم و بهتر است تمام تمرکز خود را بر روی مدیریت بحران احتمالی آینده بگذاریم.
با توجه به اشاره شما به بحران احتمالی که ممکن است باز شهر را درگیر کند آیا مسیر سیل احتمالی پیش بینی شده است؟
بله. با توجه به اینکه درشرق شیراز و کوههای اطراف شیراز همچون کوه دراک و شهرک هایی، چون شهرک گلستان حجم بارندگی درحدود ۱۲۰ میلی متر در ۲۴ ساعت گذشته داشتیم و این حجم آب رودخانه شیراز را کاملا پر کرده است، احتمال سرریز این رودخانه وجود دارد.
با توجه به سیل رخ داده آیا شهرداری مجبور به تخلیه منطقهای از شهر نیز شده است؟
بله. ساکنین روستاها و مناطق نزدیک مسیر سیلاب، خانهها و مسافرینی که در اطراف رودخانه اسکان کرده بودند با اتوبوس و خودروهای سنگین به مناطق امن منتقل شده اند. تمام اقدامات ایمنی و امنیتی صورت گرفته است و ما به صورت لحظهای رصدمی کنیم تا ببینیم حجم آب تا چه حد میتواند شهر را تحت تاثیر قرار دهد.
تمام یگانهای آتش نشانی و نیروهای امدادرسانی سپاه، بسیج و ارتش و نیروهای مردمی نیز از دیروز با تمام وجود ازبه امدادرسانی پرداخته اند و شبانه روز در حال کمک هستند به طوری که مسیر ورودی شهر کاملا پاکسازی شده و کنترل اوضاع نیز در دست قرار گرفته است.
از دیروز چند بحث در مورد مسیر ورودی شیراز مطرح شده که مهمترین آن را کارشناسان محیط زیست بیان کردند. منطقهای که دیروز شاهد تلفات شدیدی در آن بودیم در گذشته مسیل بوده و این خود مسئولان بودند که با جاده سازی نامناسب راه آب را بسته اند و سبب این اتفاق ناگوار شده اند. آیا این موضوع صحت دارد؟
در حدود دهه ۷۰ تخریب ورودی شهر شیراز توسط شهرداری و اداره راه سازی انجام شد. مسیری که درواقع رودخانهای بوده که آب حاصل از بارندگی شدید را به رودخانه خشک منتقل میکرده است، طی این طرح تخریب و به خیابان تبدیل شده است. البته در این طرح لولههایی با عرض تقریبی ۲ متر در زیر خیابان کار گذاشته شد تا عمل مشابه رودخانه سابق صورت گیرد و شهر دچار آب گرفتگی و سیل نشود. با این وجود میزان بارندگی دیروز به قدری بوده که این لولهها هم جوابگو نبوده اند.
ولی آقای صمد رجا شهردار وقت شیراز ادعای دیگری داشتند و گفتند که ما تا به حال شاهد بارش ۱۰۰ میلی متری در این منطقه بوده ایم و بارش دیروز تنها ۸۰ میلی متر بوده است. مشکل از تغییر کاربری مسیل نبوده و احتمالا لایه روبی مناطق بالادست رودخانه به درستی صورت نگرفته است.
رودخانه بالادستی کاملا لابه روبی شده و مستندات آن کاملا موجود است، اما این حجم بارندگی به قدری بوده که از کوههای اطراف گذشته و حدود ۱۰۰۰ هکتار زمین را شسته و خار و خاشاک بسیاری را وارد رودخانه کرده است. البته باز هم باید صبر کنیم تا کارشناسان دادگستری و کمیته ویژه شورای شهر قضاوت کنند. اکنون ما باید بیشتر تمرکز خود را بر روی گذر از بحران کنونی و نجات جان مسافران و شهروندان کنیم و دنبال مقصر نباشیم.
شاید زیباترین اتفاق پس از آن حادثه تلخ، نوعدوستی مردم شیراز در میزبانی از مسافران نوروزی اسیر در سیلاب بود. این طرح اسکان و غذای مجانی.
پیش از فرارسیدن نوروز، ما تمام مکانهای اسکان مسافران را آماده کرده بودیم و آموزش و پرورش و سالنهای تحت اختیار شهرداری و مکانهای اقامتی و کمپهای نوروی خصوصی و دولتی امادگی کامل برای پذیرش مسافران را داشتند. پیش از اینکه بحرانی این چنینی شهر را درگیر کند با شهرداری نیز اعلام کرده بود که امکان نصب چادر در فضاهای روباز وجود ندارد و اگر این هشدار داده نمیشد با توجه به پیش بینی که صورت گرفته بود تلفات بیشترو اتفاقات ناگوارتری رخ میداد. امسال از ابتدا جلوی نصب چادر در کلیه فضاهای روباز مخصوصا دروازه قرآن گرفته شد. پس از حادثه نیز همه مسافران به فضاهای سربسته منتقل شدند. مساجد، امام زاده ها، شبستان امام خمینی حصرت احمدرضا موسی ...، سالن بزرگ شورای اسلامی شهر، سالنهای ورزشی متعلق به سپاه و کارخانجات نیز آمادگی خود را برای اسکان مسافران و شهروندان اعلام کردند. به این ترتیب مشکلی ازبابت اسکان مسافران وجود ندارد و همه به مکانهای امن منتقل شده اند. فضای و صبحانه رایگان نیز توسط شهرداری و مردم و رستورانهای شهر فراهم شده است. همه مردم نیز از جان مایه گذاشته اند. عدهای نیز به طور کاملا رایگان به مسافران سرپناه داده اند.
این حقیقت دارد که شهردار شیراز دیروز در منطقه حضور نداشته؟
بله شهردار با توجه ماموریتی که دیروز داشتند ۶ صبح به تهران رفتند و ۲ بعدازظهر برگشتند. اما رییس ستاد بحران شهرداری، معاون اجرایی ایشان و خود بنده در منطقه حضور داشتیم. البته شهردار نیز از ظهر در منطقه حاضر شد و شروع به خدمت رسانی کردند. البته پیش از آن نیز گرچه در تهران و درماموریت بودند تمام اخبار را دنبال و اوضاع را کنترل میکردند؛ و سوال آخر این که امسال شیرازمیزبان چه تعداد مسافران نوروزی بوده است؟
آمار دقیقی فعلا به دست بنده نرسیده، اما با توجه به سیل رخ داده در شمال کشور شاهد ۸ درصد افزایش مسافر نسبت به سال گذشته بودیم که با توجه به آمار میلیونی سال گذشته، امسال میزبان بیش از یک میلیون چهارصد و پنجاه هزار مسافر نوروزی بوده ایم.