این بانگ آزادی است....
در پنجم نوامبر، ایالات متحده آمریکا با اعمال مجدد تحریم ها علیه شرکت های غیر آمریکایی که با ایران تجارت دارند،گام دیگری را در جهت خروج از توافق هسته ای با ایران برداشت.«مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا و «استیون منوچین» وزیر خزانه داری این کشور،در هفته گذشته جلسات متعددی را برگزار کردند تا جزئیاتی از این تحریم های جدید را برای رسانه ها مشخص کنند؛با این وجود هنوز سوالات مهمی در این رابطه بی پاسخ باقی مانده اند.
به گزارش«آزادی امروز»،«جرت بلانک» تحلیل گر و محقق در برنامه استراتژی و جغرافیای بنیاد کارنگی در باره این سوالات بی پاسخ که مقامات آمریکایی به آن پاسخ نداده اند نوشت:
نخستین سوال بی پاسخ در این باره این است که :دولت آمریکا اعلام کرد که هشت کشور شامل چین،هند، ایتالیا،یونان،ژاپن،کره جنوبی،تایوان و ترکیه را که از خریداران محصولات نفتی ایران هستند را از این تحریم ها معاف کرده است؛ البته با این شرط که این کشور قول داده اند که خرید نفت خود از ایران را به صورت قابل توجهی در طول زمان کاهش دهند.با این وجود دولت آمریکا جزئیات توافق شده با این هشت کشور را به ویژه در مورد کاهش قابل ملاحظه خرید نفت از ایران را در طول یک دوره زمانی را منتشر نکرده است و از این کشور ها هم خواسته نشده که جزئیات این توافق را منتشر کنند.
شاید یک دلیل عدم اشاره به جزئیات این توافقات، این باشد که دولت آمریکا احتمالا مطلب زیادی در مورد توافق کاهش خرید نفت از ایران با کشور چین در طول یک دوره زمانی مشخص ندارد.معمولا چینی ها در این زمینه توافق رسمی با دولت آمریکا امضا نمی کنند؛ در دوره اوباما چنین خرید نفت از ایران را کاهش داد ، اما همواره مراقب بود که به صورت مستقیم جزئیات کاهش خرید نفت از ایران را در اختیار آمریکا قرار ندهد و از سویی دیگر نمی خواست که بدین وسیله به فشار های تحریمی آمریکا اعتباری رسمی بدهد.
اکنون سوال از مقامات دولت این است که آیا چین، رویکردش را در این زمینه تغییر داده است؟اگر تغییر داده است توافق کرده که چه میزان خرید نفت خود را از ایران کاهش دهد؟پول نفت ایران را چگونه پرداخت خواهد کرد؟ آیا ایران از پول نفتی که به چین می فروشد فقط می تواند کالاهای غیر تحریمی بخرد یا نه آزاد است که هر چه که می خواهد با پول نفتش خریداری کند؟بدون پاسخ به ین سوالات غیر ممکن است که بتوانیم بگوییم این تحریم های جدید اعمال شده چه تاثیراتی بر اقتصاد کلاان ایران خواهند گذاشت.
سوال دیگر این است که ببینیم آمریکا با متحدانش درباره دغدغه ها و منافعش صحبت کرده است یا خیر.اتحدیه اروپا به دنبال راه اندازی نهادهای مالی جایگزین برای تسهیل تجارت با ایران است،در عین حال این اتحادیه در این مسیر با مشکلاتی مواجه شده است. با این وجود اگر انگیزه های بالای سیاسی از سوی اروپایی ها وجود داشته باشد، آنان می توانند از این موانع عبور کند.اما اگر این کار را انجام بدهند و وابستگی جهانی به سیستم بانکی آمریکا را کاهش دهند،تبعات خطرناک سیاسی و اقتصادی برای آمریکا در پی خواهد داشت.
علاوه بر این باید پرسید کشورهایی که معافیت دریافت کرده اند بر چه اساسی این معافیت را دریافت کرده اند.چرا در اروپا فقط یونان،ایتالیا و ترکیه به این معافیت دست یافته اند؟ آیا فقط به این خاطر بوده است که دو کشور عضو اتحادیه اروپا بر اساس یورو معامله تجاری می کنند؟ راستی چرا عراق که برای تولید برق به گاز ایران وابسته است از این تحریم ها معاف نشده؟ کشوری که این معافیت برای ثبات سیاسی ش ضروری است.بدون شفاف سازی در این باره، ممکن است که متحدان و شرکای آمریکا احساس کنند که آمریکا در این فرایند به منافع آنان توجه نکرده است و لازم است که آنان نیز با قدرت تحریمی آمریکا مقابله کنند.
سوم:تجارت کالاهای غیر تحریمی و بشر دوستانه با ایران چگونه خواهد بود؟ایران غذا و تجهیزات پزشکی را از خارج کشور وارد می کند، اما بانک های غربی حتی از نقل و انتقال این موارد قانونی هم به ایران خودداری می کنند.مقامات آمریکا در جلسه بریفینگی که در دوم نوامبر برگزار کردند مدعی شدند که این وظیفه آمریکا نیست که یک کانال ایمن برای اینگونه نقل و انتقالات فراهم کند،بلکه این ایران است که باید یک نظام مالی که استانداردهای بانکداری بین المللی در آن رعایت شده را برای انجام این کار، ایجاد کند.البته این انتظار،واقعگرایانه نیست.همین چند روز پیش بود که آمریکا بانک پارسیان -که مبالغی جزئی را برای نیازهای بشر دوستانه با کشورهای اروپایی مراوده داشت- را بانکی اعلام کرد که برای فعالیت های تروریستی طراحی شده است.بانک های اروپایی ها الان نگران این هستند که ننوانند الزامات غیر واقع بینانه که دولت آمریکا از آنان انتظاار دارد را برآورده کنند و شاید از خیر نقل و انتقال بشر دوستانه با ایران هم دست بکشند.
فعلا تنها یک راه مطمئن وجود دارد و آن اینکه وزارت خزانه داری آمریکا،اعلام کند یک مسیر واقعی و قابل دسترس برای تجارت بشر دوستانه با ایران وجود دارد. تقریبا همه متحدان اروپایی آمریکا معتقدند که هدف واقعی آمریکا این است تا با اعمال تحریم های سخت علیه ایران،در این کشور شورش داخلی و در نهایت تغییر نظام راه بیاندازد.لذا به نظر می رسد اروپایی برای جلوگیری از بی ثباتی ناشی از سیاست های تحریمی آمریکا،یک نظام مالی جایگزین را طراحی کنند.
چهارم: آیا معافیت های آمریکا، در پروژه های عدم اشاعه هسته ای هم اعمال خواهد شد؟بر اساس توافق هسته ای ایران با برخی کشورها می توانست همکاری هایی در زمینه پروژه های هسته ای که خطر اشاعه کمتری دارد داشته باشد.نهادها و موسسات هسته ای ایران مجددا بر اساس تحریم های روز گذشته،تحریم شده اند و فقط پروژه های خاصی در این زمینه استثنا شده اند.وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که در این زمینه،سه معافیت داده شده است؛اما وی باز هم به جزیئات این معافیت ها و به ویژه به پروژه بازسازی رآکتور اراک که چینی ها و انگلیسی ها آن را بر عهده دارند تا از پلوتونیم حاصل از آن بمب هسته ای ساخته نشود، نیز اشاره ای نکرد.البته باید گفت که آنان به پروژه تغییر سایت فردو از یک سایت هسته ای به یک مرکز تحقیقات بین االمللی هسته ای هم اشاره ای نکرد. تنها موردی که برای آمریکایی ها شایسته توضیح دانسته شد،توسسه راکتور قدرت بوشهر بود؛پروژه ای که برای روسها منافع مالی کلانی را دربر دارد.
نیجه گیری اینکه متحدا و شرکای آمریکا به دنبال این هستند که اگر این کشور همین طور الله بختکی می خواهد رفتار کند،یک سیستم مالی جایگزین با نظام مالی آمریکایی را ایجاد کنند.
در واقع با طفره رفتن آمریکا از شفاف سازی،بی اعتنایی به تعهدات عدم اشاعه ای و همچنین نادیده گرفتن منافع شرکا و متحدان آمریکا، این کشور در قبال رویکرد جدید تحریمی اش در قبال ایران، چیزهای زیادی را از دست می دهد تا چیز کمتری را به دست آورد.