برخورد دوگانه با واردکنندگان دستگاه‌های تولید «بیت کوین»

غلامرضاهاشمی فرد| تحریریه آزادی: پیام نزدیک‌ترین منطقه ویژه اقتصادی به تهران و تنها منطقه ویژه اقتصادی در ایران است که فرودگاه بین‌المللی دارد.این منطقه در شهرکرج و در زمینی به مساحت ۳۶۰۰ هکتار واقع شده است.

به گزارش «آزادی»، سرحدی،دستیار مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پیام در توصیف این منطقه ی ویژه می گوید: «در اینجا فضای مناسبی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد. شرکت‌های کامپیوتری هم می‌توانند با تأسیس کارخانه در منطقه ویژه اقتصادی پیام، از محاسن این منطقه مانند معافیت گمرکی استفاده کنند».

رضاقربانی کارشناس فناوری مالی(فین تک) در گفتگو با آزادی،در باره ی این بخش مهم از شهر کرج می گوید:«منطقه ویژه اقتصادی فرودگاه پیام در حال حاضر به طور کاملا صنعتی بوسیله ی ماینرها (دستگاههای تولید بیت کوین) مشغول تولید بیت کوین هستند.در این راستا به وضوح شاهد حمایتهای قانونی هستیم».

این درحالی است که در روزهای اخیرفرمانده انتظامی البرز از کشف چهار هزار و ۷۵۰ دستگاه قاچاق ماینر در منطقه ماهدشت کرج خبر داد.روز یکشنبه نیز پلیس پیشگیری تهران از کشف٥٧ دستگاه ماینر در خودرویی خبر داد. همچنین دیروز دوشنبه ، ناصرحکیمی، معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی،خبراز ممنوعیت معامله بیت کوین در ایران داد.

بیت کوین چیست و چگونه تبدیل به بزرگترین بانک جهان شد؟
بسیاری بیت کوین را انقلابی در دل انقلاب اینترنت می دانند . بیت کوین فرزند یک شبکه ای است به نام «بلاک چین» که به صورت مستقل، بی مرکز و بی مرز تراکنشهای مالی را تایید می کند. این کار از طریق دستگاههای واسطه ای به نام ماینرها انجام می شود. بیت کوین حاصل چند تحول بزرگ در دنیای رمزنگاری و توسعه ی نرم افزار و ریاضی می باشد. به این صورت که ماینرها با استفاده از توان پردازشگری ای که دارند مسائل ریاضی را حل می کنند و تراکنش های انجام شده را در غالب کش (پول نقد) ذخیره می کنند. به زبان ساده،بیت کوین را می توانید ساز و کاری تصور کنید که قلب و روحش تایید این تراکنش هاست و با همین مکانیزم توانسته است تبدیل به یکی از بزرگترین بانکهای جهان شود بدون اینکه دفتر و دستکی داشته باشد. آرمان این انقلاب ،حذف واسطه هاست. ساتوشینا کوموتو ، مبتکر بیت کوین که می تواند نام شخص یا گروهی از افراد متخصص در زمینه ی رمزنگاری و نرم افزار باشند، با این هدف آغاز به کار کردند که ثابت کنند کد می تواند به طور موثرتری و بدون هرگونه تبعیضی به صورت کاملا بی واسطه ، مساله ی اعتماد را حل کند. به این معنی که اگر فردی بخواهد برای شخصی در کشوری دیگر ، مبلغی بفرستد ، از طریق مجرای شبکه ای به نام بلاک چین می تواند بدون نظارت دولتها و اقدامات دست و پاگیر رسمی، این کار را انجام دهد.

بلاک چین چیست؟
شبکه ای است از داده ها که از ٢٠٠٩ فعالیتش آغاز شد. هر ده دقیقه اصطلاحا نبض این شبکه می زند. به این معنا که هر ده دقیقه تمامی تراکنشهایی که روی این شبکه انجام شده در یک واحدی به نام بلاک ذخیره می شود. به مجموعه ی زنجیره این بلاکها، بلاک چین می گویند.

دور زدن تحریم با «بیت کوین»؟ بعید می‌دانم!
در اردیبهشت ٩٧ پس از اینکه ترامپ از برجام خارج شد،به دنبال آن،تحریمهای جدیدی علیه ایران اعمال شد. برخی از مسئولین کشور،خبر از شیوه ی جدیدی از دور زدن تحریمها می دادند. این شیوه که قرار بود با استفاده از ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین انجام شود تا این لحظه چه توفیقاتی داشت؟

در ادامه، پاسخ قربانی را به این پرسش می خوانید.
« اینکه دولتمردان می گویند ما تحریمها را با بیت کوین دور می زنیم،حرف بی اساسی است. زیرا در تعامل از طریق شبکه بلاک چین، دولت به چند دلیل مشخص نمی تواند یک طرف این خرید و فروش باشد. اولا)شفافیت در خرید و فروش بیت کوین باعث می شود همه ی فعالیتها(تراکنش ها) قابل ردیابی باشند بنابراین نمی توان مخفیانه کاری انجام داد. دوما)وقتی تعداد تراکنش ها از یک حدی بالاتر بروند، بقیه ی کاربران حساس می شوند که چه کسی در حال ردوبدل این تعداد تراکنش است.سوما)حجم بازار بیت کوین تا این حد گسترده نیست که وقتی مثلا معاملات عظیم نفتی توسط آن صورت گیرد، آب از آب تکان نخورد و کسی متوجه نشود.بنابراین بعید می دانم سازوکار بیت کوین بتواندکمکی به دور زدن تحریمها کند».

این کارشناس فناوری مالی افزود: «کاربرد خرید و فروش این محبوب ترین رمز ارز ،زمانی است که به عنوان مثال تاجری در ایران قصد دارد با تاجری در کشوری دیگر کار کند.با توجه به شرایط فعلی که هیچگونه راه انتقال پول بین ایران وکشور دیگر به طور سیستماتیک وجود ندارد، خریدار از طریق بیت کوین می تواند در کسری از ثانیه پرداخت لازم را انجام دهد.به عبارت دیگر، این ساز وکار برای انجام تراکنشهایی در حد تجارت خرد یا متوسط،قابل استفاده است».

هزینه استخراج بیت کوین در آلمان٥٥ برابر ایران است
در ایران، ارزان بودن هزینه ی استفاده از برق برای دستگاههای تولید بیت کوین،باعث ترغیب بسیاری افراد از جمله سرمایه گذاران کشورهای دیگر شد.ورود سرمایه گذاران خارجی برای استفاده یا شاید سواستفاده از این شرایط را شاید بتوان یک کوچ طبیعی دانست.اینکه استخراج کنندگان بیت کوین به مناطقی بروند که بتوان با هزینه کمتری ارز دیجیتال استخراج کرد، پدیده ای است که پیشتر در اروپا هم شاهدش بودیم.

برای استخراج هر بیت کوین در ایران، محاسبه شده که تقریبا٣٥ میلیون تومان یارانه دولتی پرداخت می شود و هزینه ی آن٦ هزارم دلار است. این هزینه در آلمان برای هر کیلو وات ساعت برق٣٣ سنت است.بنابراین هزینه استخراج بیت کوین در آلمان حدود ٥٥ برابر ایران است. در این شرایط طبیعی است که آن سرمایه گذار خارجی که بخواهد در زمینه بیت کوین سرمایه گذاری کند،ایران را ترجیح دهد.
کوچی که به آن اشاره شد، در گذشته توسط سرمایه گذاران حوزه تولید بیت کوین از کشورهایی مثل آلمان، سوییس و فرانسه به ایسلند اتفاق افتاده بود. به دو دلیل: ارزانتر بودن برق و دمای پایین هوا .هوای سرد ایسلند تا حد زیادی مانع از داغ شدن پردازشگرهای تولید بیت کوین می شود.

در ایران متاسفانه در زمینه ی سرمایه گذاری ،نهادهایی وجود دارند که منافع آنی را به منافع آتی ترجیح می دهند.به عبارت دیگر، این نهادها که از قضا درباره ی عملکرد خود هم پاسخگو نیستند ،ترجیح می دهند سود لحظه ای خود را از یک سرمایه گذاری برداشت کنند و نگاهی به آینده نداشته باشند.بنابراین درگیر بازار سیاه و اتفاقاتی اینچنینی می شوند.گفته می شود از اواسط سال ٢٠١٧ و از زمانی که بیت کوین رونق گرفته بود ، نهادهای خاصی در ایران اقدام به وارد کردن نامحدود تجهیزات و دستگاههای استخراج بیت کوین از طریق اسکله های غیر رسمی کردند. امتیازات ویژه ی دیگری نظیردسترسی به برق رایگان یا بسیار ارزان،زمینه لازم را برای استخراج بیت کوین و رسیدن به سود زیاد فراهم کرد.

نمونه ی ایسلند و سودی همگانی
در مورد کوچ سرمایه گذاران به ایسلند به منظور تولید بیت کوین بوسیله ی ماینرها، نکته ای اساسی وجود دارد. علاوه بر سود اقتصادی دوطرفه،شهروندان ایسلند به وضوح در جریان جزییات این فرایند قرار می گرفتند.

رضاقربانی، در ادامه با تاکید بر لزوم شفافیت در همه ی مراحل فعالیتهای سرمایه گذاران خارجی در کشور،گفت:«برای اینکه سوالاتی برای مردم کشور ما پیش نیاد،از جمله اینکه در شرایطی که ممنوعیت خرید،واردات،حمل و استفاده از ماینر و همچنین معامله بیت کوین،دست و پای آنها را در این زمینه بسته،چرا فقط دولت و سرمایه گذار خارجی تنها برندگان این بازی هستند؟ به این منظور،دولت بهتر بود چارچوب ساده ولی مشخصی را برای این موضوع تعریف می کرد. مثلا سرمایه گذار خارجی که از فلان کشور برای انجام فعالیت در زمینه بیت کوین وارد کشور شده، قرار است چه مقدار برق و انرژی و با چه هزینه ای از کشوری که متعلق به همه است، استفاده کند؟ قرار است چه مقدار مالیات به دولت بپردازد؟در مقابل چه سودی خواهد برد؟دولت به چه سودی خواهد رسید؟ درآمدی که حاصل می شود قرار است در کشور در چه زمینه هایی مصرف شود؟ همه ی این موارد باید برای مردم مشخص شوند.»

بگیر و ببند تولیدکنندگان عادی نتیجه اش فرصت سوزی است
قربانی در ادامه با اشاره به اظهارات معاون بانک مرکزی،مبنی بر هشدار به مردم و ممنوع اعلام کردن خرید و فروش بیت کوین و همچنین دستگیری دارندگان ماینر در کرج و تهران،گفت: «دولت به جای برخورد پلیسی با شهروندانی که با بهره مندی از دانش خود ، به تولید رمز ارز می پردازند،بهتر است در صورت نیاز، نرخ هزینه ی برق را اصلاح کند». این کارشناس فناوری مالی در پایان افزود:«علاوه بر اجتناب از اینگونه واکنشهای نامناسب، دولت می تواند با ایجاد یک چارچوب قانونی ساده و شفاف،زمینه ی شغلی مناسبی برای همه ی افراد توانمند در این زمینه فراهم کند.»