افزایش نشاط سیاسی مستلزم تغییر رویه حاکمیت و گشایش اجتماعی است

تحریریه آزادی| انتخابات 98 با انتخابات‌های قبل از خود یک فرق اساسی دارد و آن این است که هر یک از جریان‌های سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا قبل از رای‌آوری یا عدم رای‌آوری خود دغدغه میزان مشارکت دارد.

به گزارش «آزادی»، اصولگرایان البته کمتر نگرانند. برخی از فعالان این جریان مثل محمدرضا باهنر خوشبینانه گمان می‌کنند که مردم علی‌رغم همه نارضایتی‌ها و انفعال حاکم بر جامعه مثل همیشه پای صندوق می‌آیند. برخی تندورترها نیز همچون رسایی باور دارند که مشارکت کمتر به نفعشان است و اعتراضی به این وضعیت ندارند. اصلاح طلبان اما نگران‌تر هستند زیرا میدانند که در صورت کاهش مشارکت شانسی برای پیروزی ندارند.

این را نیز می‌دانند که گلایه‌ها و نارضایتی‌های مردم عمیق‌تر از آن است که با شیوه‌های قبل رفع شود. برخی از اصلاح طلبان حتی وضعیت را وخیم‌تر ارزیابی کرده و معتقدند که شرایط کنونی موجب کاهش مشارکت خواهد شد و این امر نه تنها به ضرر اصلاح طلبان بلکه به ضرر کل نظام است. این گروه همچنین معتقدند که برون رفت از این شرایط تنها با تلاش اصلاح طلبان ممکن نیست و نیازمند و عزم جدی کل مجموعه حاکمیت است.

مرتضی مبلغ، معاون سیاسی وزیر کشور در دولت اصلاحات از جمله همین افراد است. او در گفت و گو با «آزادی» به تجارب سنوات گذشته اشاره کرد و گفت: «هر وقت شرایط در کشور به گونه ای باشد که مردم با نشاط و سرزندگی سیاسی در صحنه حاضر شوند می‌توان از آنان به عنوان قوی‌ترین پشتوانه سیاسی کشور بهره برداری کرد. آن هم در زمانه‌ای که فشارهای همه جانبه‌ای بر مردم، نظام و مسئولین وارد می‌شود. برعکس، هر وقت نارضایتی گسترده شود به همان میزان از حضور و مشارکت مردم کاسته می‌شود و نظام و سیاست کشور آسیب پذیر می‌شود، طمع دشمنان نیز بیشتر می‌شود و سعی می‌کنند فشارهای بیشتری را وارد کنند. این معادله مشخص است که در دهه‌های گذشته تجربه شده است.»

وی با بیان اینکه « امروز به دلایل مختلف وضعیت رضایتمندی مردم خوب نیست» گفت: « نظرسنجی‌ها و فضای جامعه نشان می‌دهد که نوعی انفعال بر جامعه حاکم شده زیرا مردم نارضایتی‌هایی دارند. در واقع برخی سیاست های ناکارآمدی که دنبال می‌شود، یکته‌تازی تندروها و میدان‌داری افراطیون، سیاست های غلط در اقتصاد و سیاست خارجی که توسط دستگاه‌های مختلف دنبال شده، عدم شفافیت و فضای امنیتی که بر سیاست و مدیریت‌ها اعمال می شود و مجموعه این مسائل این وضعیت را ایجاد کرده است.»

این فعال سیاسی اصلاح طلب در تشریح تبعات کاهش مشارکت و انفعال سیاسی مردم که محصول نارضایتی‌های فعلی است، گفت: «کاهش مشارکت و انفعال مردم از یک سو فضا باز را برای دشمنان و بدخواهان بار می‌کند که طمع بیشتری پیدا کنند و فشار آورند. از طرفی هم میدان برای یکه تازی جریان های مخرب و افراطی فراهم می‌شود. جریان‌هایی که به دنبال منافع نامشروع خود هستند و حقیقتا بیشترین آسیب ها را تا کنون همین عناصر جاهل و افراطی به کشور زده‌اند».

مبلغ در پاسخ به اینکه راهکار برون رفت از وضعیت پرمخاطره کنونی چیست؟ گفت: «تنها راه برون رفت از این مشکل این است که کل نظام به صورت یکپارچه به سیاست‌های واحد و روشن برسند و در سیاست‌های غلط تجدید نظر اساسی کنند. باید با یک رویکرد سازنده با بدنه اجتماعی تعامل کرده و مشکلات را حل کنند. لازم است که گشایش‌هایی در نوع رفتار با جامعه بشود. این رفتارهای بسیار مخرب و خشن که گاهی در برخورد با برخی خطاهای اجتماعی شاهد هستیم، بسیار هزینه ساز است و نباید ادامه یابد. متاسفانه برخی دستگاه ها یک مساله جزئی را به یک بحران اجتماعی تبدیل می‌کنند و این بسیار غلط و هزینه ساز است.»

وی تاکید کرد: «این روش‌های جاهلانه و عملکردهای غلط به ناامیدی‌ها و سرخوردگی‌ها می‌افزاید و باید در آن تجدید نظر شود. باید اجازه داد که مردم آزادانه زندگی خود را کنند و احساس کنند که در یک فضای همدلانه زیست می‌کنند. نگاه‌های افراطی باید کنار گذاشته شود. مردم باید ببینند که تغییر رویه‌هایی صورت گرفته است و احساس آرامش بیشتری کنند. در این صورت به سرعت اعتماد به جامعه بازمی‌گردد و مردم احساس مثبت بهتری خواهند داشت. من مطمئن هستم که در این شرایط به سرعت حالت انفعال مردم بازسازی می‌شود و با نشاط تمام در صحنه حاضر می‌شند چراکه هیچ ایرانی دلسوزی نمی‌خواهد فشارهای خارجی را تحمل کند. »
به گفته وی، تغییر رویه مجموعه حاکمیت و گشایش‌های اجتماعی موجب بازسازی اعتماد عمومی و ایجاد نشاظ در جامعه می‌شود و محصول آن حضور پرشور و پررنگ مردم در انتخابات آتی است.

مبلغ در پاسخ به پرسش‌ دیگری مبنی بر اینکه آیا نشانه‌‌ای از توجه مسئولان به این ضرورت‌ها مشاهده می‌شود یا خیر؟ گفت: « متاسفانه نشانه‌ای وجود ندارد و جای تعجب بسیار است. الان در گام اول خیلی عجیب است که تندروهایی با افکار عقب مانده و متعصبانه و متصلبانه خود طی دو، سه دهه گذشته بیشترین آسیب را به کشور وارد کرده‌اند و زمینه طمع دشمنان را فراهم کرده‌اند همچنان میدان داری می‌کنند. چگونه است که این‌ها این‌قدر حاشیه امن و آزادی عمل شوند دارند؟ کل حاکمیت و دستگاه‌های کشور باید فعال شود و این ها را به حاشیه براند. باید شرایط منطقی بر فرهنگ، اقتصاد و کل کشور فراهم شود تا بستر همدلی و تعامل در جامعه مهیا شود».

این فعال سیاسی اصلاح طلب در پاسخ به اینکه آیا در وضعیت موجود که نشانه‌ای از تمایل مجموعه حاکمیت به زدودن انفعال مردم مشاهده نمی‌شود، بار افزایش مشارکت به دوش اصلاح طلبان خواهد بود یا از توان این جریان خارج است؟ گفت: « اصلاح طلبان همواره وظیفه دینی و ملی خود را انجام داده‌اند و این بار نیز برای بازگشت اعتماد مردم همین کار را می‌کنند. اما این کافی نخواهد بود.»

وی افزود: « اصلاح طلبان بیشترین قربانی تندروی‌ها و فضاهای ناسالم حاکم هستند. با این ها اصلاح طلبان در هر شرایطی وظیفه خود را انجام می‌دهند ولو اینکه راه سختی در پیش دارند. ولو اینکه در این شرایط حاضر مردم گاهی از اصلاح طلبان نیز ناامید هستند. این ناامیدی البته به خاطر خود اصلاح‌طلبان نیست. مردم احساس می‌کنند که خیلی کارهای دست اصلاح‌طلبان نیست و اصلاح‌طلبان هرقدر تلاش می‌کنند ، توسط تندروها خنثی می‌شود. این باعث می‌شود که مردم گمان کنند گوش کردن به حرف اصلاح طلبان هم ممکن است نتیجه نداشته باشد».

مبلغ تاکید کرد: « از آنجایی که مساله خیرعمومی و منافع ملی است، اصلاح‌طلبان نمی‌توانند ساکت بمانند که تندروها و افکار غلط در این کشور همه سرمایه‌ها را از بین ببرد لذا همه تلاش خود را می‌کنند. تا جایی که در توان دارند با مردم حرف می‌زنند و سعی می‌کنند که مردم را متقاعد کنند که حضور در صحنه یک روش سازنده با کمترین هزینه و بیشترین برکت است و هیچ بدیل دیگری وجود ندارد که خیر آن از حضور و نشاط مردم بیشتر باشد».

معاون سیاسی وزیر کشور در دولت اصلاحات در پایان گفت: « اصلاح‌طلبان همه تلاش خود را می‌کنند اما متاسفانه آنقدر تاخیر‌ها و رونده‌های غیرسازنده بسیار است که معلوم نیست نتیجه چه خواهد بود. امیدواریم که عقلای نظام هر چه زودتر چاره اندیشی کرده و سعی کند که در گام اول بینش‌ها، رفتارها و گفتارهای تندروانه و افراطی را به حاشیه برانند و اجازه دهند که شرایط منطقی بر سیاست، فرهنگ و اقتصاد کشور حاکم شود تا انشاالله شاهد یک فضای شکوفا و بالنده در کشور باشیم.»