اگر مهریه هم نباشد هیچ حقی برای زنان باقی نمی‌ماند/ اول حقوق زنان تامین و بعد درباره مجازات بدهکاران مهریه بحث شود

رویکرد مسئولان در دستگاه قضا برای کاهش تعداد زندانیان چندان با انتظارات جامعه نمی‌خواند؛ خاصه تصمیم اخیرشان درباره حذف مجازات زندان از بدهکاران مهریه. نه فقط جامعه زنان که بسیاری از مردان نیز در فضای مجازی و حقیقی به انتقاد از این رویکرد پرداختند. این ماجرا از آنجایی شروع شد که سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه با اشاره به دیدار خود با مراجع عظام تقلید و نظر آقایان از روسای کل دادگستری‌ها خواست به محض اینکه به استان‌های خود بازگشتند بازنگری جدی در مورد زندانیان مهریه داشته باشند و کسانی که اعسارشان روشن است زندان نروند. منتقدان از مهریه‌های کلان و نامتعارف دفاع نمی‌کنند اما معتقدند که حذف ضمانت اجرایی مهریه در فضایی که زنان به وقت طلاق و در زندگی خانوادگی مظلوم واقع می‌شوند، صحیح نیست.

پروانه سلحشوری، عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی یکی از همین منتقدان است و در گفت و گو با «آزادی» گفت:« بعد از این نابسامانی‌های اقتصادی، و چند برابر شدن قیمت سکه بسیاری از مردان توانایی پرداخت مهریه همسران خود را ندارند اما این دلیل نمی‌شود که ضمانت اجرایی مهریه را حذف کنیم. متوجه سوءاستفاده‌هایی که بعضا از مهریه می‌شود، هستیم اما ما در کشوری زندگی می‌کنیم که زنان نسبت به مردان از حقوق برابر برخوردار نیستند و بر مبنای احکام صریح اسلامی تنها مهریه را دارند. اگر قرار باشد آن را هم بگیرد دیگر هیچ حقی برای زنان باقی نمی‌ماند».

وی افزود: «پیشنهاد ما این است که اول حقوق زنان تامین و بعد در مورد مجازات بدهکاران مهریه بحث شود. فکر خوبی است که افراد معسر آزاد شوند ولی باید در مورد حمایت از زنان نیز فکری کرد. بد نیست قوه قضاییه برای کمک به زنانی که معسر هستند و از همسرشان جدا شدند هم فکری کند. اینطور نمی‌شود که زنان هیچ حقی نداشته و در زندگی مثل اسیر و برده باشند. زنانی که حتی برای مسجد رفتن هم بدون اجازه شوهر نمی‌توانند اقدام کنند و از جهات گوناگون تحت فشار و محدود هستند. از طرف دیگر بسیاری از زنان در زمان طلاق برای ادامه زندگی به دریافت مهریه نیاز دارند و اگر همین هم به دستشان نرسد با مشکلات بسیاری مواجه خواهند شد».

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه حذف مجازات زندان از بدهکاران مهریه با یک نگاه همه‌جانبه همراه نیست، گفت: «سال‌ها است که زنان از حقوق بسیار طبیعی خود مثل حق اشتغال که موضوع خیلی ساده‌ای است، محروم هستند یا یک سفر بدون اجازه شوهر زن نمی‌تواند برود اما هیچ کس دغدغه ندارد که این مسائل حل شود و زنان به خاطر تحصیلات، کار و ... تحت فشار نباشند. چرا یک بار به خاطر مشکلات زنان کسی به فکر بازنگری در قانون نمی‌افتد؟ اما تا مردها تحت فشار قرار می‌گیرند همه به فکر می‌افتد که راهی پیدا شود. یا میزان مهریه را کم می‌کنند یا زندان را حذف می‌کنند و ... ».

سلحشوری به اشاره به اینکه 84 درصد زنان در کشور خانه‌دار هستند، گفت: « این زنان وقتی به میان‌سالی می‌رسند دیگر همه وجود خود را صرف خانواده کرده‌اند. این یک شغل پنهان است که از یک شغل هشت ساعته بیشتر انرژی می‌برد و زحمت دارد اما هیچ درآمدی ندارند. به اضافه اینکه در این مملکت تبلیغ ازدواج مجدد می‌شود و هر روز راه جدیدی باز می‌شود. من مراجعه‌کنندگان بسیاری داشتم که زنان یکباره رها شده‌اند و کاری هم نمی‌شود برایشان کرد».

وی با تاکید بر اینکه « من جدا مخالف سوءاستفاده از مهریه و مهریه‌های نامتعارف هستم اما می‌توان و باید راهی یافت که نه مردها تحت فشار قرار بگیرند و نه زنان دچار مشکل شوند. لازم است که به موازات سهل‌گیری برای پرداخت مهریه به احقاق حقوق زنان نیز توجه شود».

سلحشوری همچنین گفت: «برخی معتقدند که در جامعه سنتی ما مهریه ستونی برای حفظ خانواده است و با این نگاه نیز تصمیم جدید درباره حذف مجازات زندان و عدم سختگیری برای پرداخت مهریه موجب افزایش طلاق و فروپاشی خانواده خواهد بود».

این نماینده مجلس افزود: «قوه قضاییه نیز برای تغییر قانون باید نظر مجلس را بپرسد. فکر نمی‌کنم بتوانند خودسر چنین تصمیمی بگیرند و در این صورت نیز حتما از ابزارهای مجلس برای اعلام نظر و مخالفت خود استفاده خواهیم کرد. اگرچه قوه قضاییه به شدت نسبت به موضوعاتی که به آن‌ها تذکر می‌دهیم حساسیت و واکنش نشان می‌دهد اما ما قطعا تذکرهایی خواهیم داد».

سلحشوری فضای مردانه مجلس را نیز یکی از موانع توجه به حقوق زنان دانست و گفت: «متاسفانه جو قالب مجلس و فضای کمیسیون حقوقی و قضایی کاملا به نفع مردان است. 94 درصد مجلس مرد هستند و همدلی لازم را در موضوعات زنان ندارند. با این وجود ما همه تلاش خود را می‌کنیم تا نگاه مطلقا مردانه آن‌ها مانع رسیدگی به مسائل زنان نشود».