حذف یکی از مصادیق تبعیض جنسیتی با تصویب لایحه انتقال تابعیت از مادر

زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر تهران: تابعیت به معنی ارتباط فرد و حاکمیت از دو طریق خون و خاک به افراد اعطا می‌شود. در ایران اما تابعیت از طریق ارتباط خونی به افراد داده می‌شود؛ آن هم فقط خون پدر. تا امروز اینطور بوده است که فقط یک مرد ایرانی می‌تواند تابعیت ایران را به فرزندان خود بدهد و زن ایرانی در صورت ازدواج با مرد غیر ایرانی چنین امکانی ندارد. این موضوع یک تبعیض جنسیتی آشکار است و به نوعی مجازات برای زن ایرانی ازدواج کرده با مرد غیرایرانی به حساب می‌آید. فرزندان حاصل از چنین ازدواجی برای ورود به ایران موظف به اخذ ویزا هستند و مادر ایرانی به نوعی تنبیه می‌شود. حتی مسلمان بودن مرد غیرایرانی نیز تاثیری در این قانون ندارد و این خود یک تعارض جدی از نظر حقوقی ایجاد می کند.

قانون فعلی تابعیت قطعا نوعی تبعیض جنسیتی به حساب می‌آید زیرا مردان در شرایط مشابه می‌تواند تابعیت خود را به فرزندانشان منتقل کنند اما زنان چنین امکانی را ندارند. لایحه دولت که این هفته در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد درصدد رفع این تبعیض است و امیدواریم که به تبدیل به قانون شود.

اصل‌ ترین عامل طرح این لایحه مشکلات بسیاری است که از ازدواج زنان ایرانی با مردان افغانستانی ایجاد کرد. با توجه به مهاجرت گسترده افغان ها و زندگی آنان در ایران به خصوص در حاشیه شرقی کشور شاهد آمار بالایی از ازدواج دختران ایرانی با آن ها هستیم. فرزندان حاصل از این ازدواج‌ها حقوق اجتماعی سیاسی یک ایرانی را به رغم زندگی در ایران و داشتن مادر ایرانی ندارند. دولت اجازه ثبت قانون این ازدواج را داده است اما عملا نمی تواند حقوق شهروندی را به زنان و فرزندان در این ازدواج ها بدهد. این چالش‌ها موجب شد که دولت لایحه مذکور را ارائه کند و انتظار می‌رود که در مجلس نیز مورد توجه قرار بگیرد زیرا وقتی ما این همه بر انسجام خانواده تاکید می‌کنیم باید باید به این مساله نیز توجه داشته و خانواده‌های متشکل از زن ایرانی و مرد غیرایرانی را حمایت کنیم.تصویب این لایحه می‌تواند یکی از موارد تبعیض جنسیتی که حقوق زنان را ضایع می‌کند، از میان ببرد.