*
سال 97 را میتوان و باید نقطه عطفی در عرصه فعالیت سیاسی و حزبی در ایران دانست. قانون جدید احزاب و تطبیق احزاب موجود با آن، موجب که تعداد به 98 برسد و این میتواند مقدمهای برای رسیدن به چند حزب بزرگ و اثرگذار باشد. روندی که وزارت کشور برای کاستن از شمار احزاب موجود در پیش گرفت البته با انتقاداتی نیز همراه بود. به عنوان مثال آذر منصوری قائم مقام جمعیت زنان نواندیش مسلمان با انتقاد از اینکه در قانون جدید اساسنامه به احزاب دیکته شده است، گفته بود که «کار حزبی در این شرایط با دشواریهای متعدد مواجه است و قا نون جدی نه تنها هیچ مزیتی ندارد بلکه هزینههای هم بر دوش ما میگذارد.»
وی که معتقد است با قانون جدید احزاب، ظرفیت قابل توجهی پیش روی احزاب قرار نمیگیرد در کنگره حزب متبوع خود گفت:« فعالیت در این شرایط کاملا داوطلبانه است و اگر احزاب اساسنامههای خودشان را کنار بگذارند و بر اساس اساسنامهای که وزارت کشور ارائه داده فعالیت کنند به نگاهی سلبی پایبند بودهاند.»
برخی از فعالان حزبی اما همین قانون و رویکرد وزارت کشور را مثل موثر و مفید میدانند. به عنوان مثال اسماعیل گرامی مقدم سخنگوی حزب اعتماد ملی معتقد است که اجرای این قانون گامی مهم در راستای توسعه احزاب است.
او در گفت و گویی با «آزادی» گفت: « برای اینکه به سرعت احزاب را در کشور نهادینه کنیم نیازمند مهندسی معکوس هستیم».
وی توضیح داد:« اکنون ضرورت وجود چند حزب قدرتمند و بزرگ در کشور به شدت احساس می شود و همه مسئولین از جمله رئیس جمهور محترم نیز به آن اشاره دارند. به نظر من در پدیده های سیاسی واجتماعی نیز مثل مسائل علمی برای سرعت دادن به روند توسعه باید به مهندسی معکوس دست زد. یعنی به جای اینکه منتظر بمانیم تا احزاب بزرگ شوند و توسعه یابند؛ قانونی را تصویب کنیم که خود را با آن تطبیق دهد. مثل همین کاری که در کشور ما انجام شد و تعداد احزاب موجود را از 400 به 98 رساند.»
گرامی مقدم در پاسخ به این پرسش که آیا تطبیق احزاب با قانون جدید، برای توسعه سیاسی و حزبی کافی است؟ گفت: » این رویکرد لازم بود اما کافی نیست. مهمترین مهندسی معکوسی که اکنون باید انجام شود تصویب قانون جدید انتخابات است. این قانون در صورت تصویب یکی از درخشانترین قوانین کشور خواهد بود و موجب می شود که احزاب نسبت به مسئولیتهایی که به عهده می گیرند، پاسخگو شوند».
سخنگوی اعتماد ملی ادامه داد: «در این قانون همه شرایط لحاظ شده تا احزاب نقش مهم خود را در انتخابات ایفا کنند. در راستای همین ایفای نقش است که باید انتخابات استانی و احزاب دارای سهمیه شوند. رد صلاحیت ها نیز به عهده احزاب خواهد بود یعنی اگر نامزدی رد صلاحیت شود، حزب نباید دست بسته بماند و باید گزینه جایگزین را معرفی کند.»
وی با تاکید بر اینکه «انشالله با استانی شدنی شدن انتخابات و تطبیق احزاب با قانون جدید، احزاب جایگاه خود را بیابند» گفت:« به این ترتیب احزاب کوچک ناگزیر به احزاب بزرگ و قدرتمند تبدیل می شوند و از این وضعیت تعدد احزاب با کارکرد پایین خارج میشویم».
گرامی مقدم درباره اینکه آیا این آرمان تا قبل از انتخابات 98 محقق میشود یا خیر؟ گفت: « طرح استانی شدن انتخابات از مجلس ششم شروع شد و در مجلس هفتم تصویب شد. شورای نگهبان مخالفت می کرد اما اکنون به نظر میرسد که شورای نگهبان نیز همراهی میکند.»
وی افزود: «اکنون اگر انتخابات استانی نشود هم اما احزاب نقش بیشتری در انتخابات ایفا کنند شاهد کاهش آفاتی مثل خرید و فروش رای خواهیم بود و تقلب و تخلف کاهش مییابد.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: « من فکر میکنم اوایل سال 98 شاهد تصویب این طرح در مجلس و تایید شورای نگهبان خواهیم بود و به این ترتیب انتخابات 98 را به صورت کاملا رقابتی ، آزاد و سالم برگزار خواهیم کرد و این قطعا کمک شایانی به روند توسعه سیاسی در کشور میکند».
گرامی مقدم در پاسخ به این پرسش که آیا سیاسیون در ایران آمادگی فعالیت در چارچوب حزبی را دارند یا خیر؟ و اگر دارند چرا در جریان انتخاب شهردار تهران از رقابتهای حزبی اصلاح طلبان انتقاد میکردند؟ گفت: «عده ای بهانه میگیرند و میگویند در انتخاب شهردار تهران حزبی عمل شد که خودشان حزبی نیستند و به هزینه های حزبی عمل کردن، تن نمیدهند لذا نمیخواهند در یک چارچوب کار کنند و ایراد می گیرند. این در حالی است که در همه دنیا احزاب سیاسی برای رقابت با یکدیگر تشکیل می شوند و این رقابت ها یک امر بدیهی است.»
وی با تاکید بر اینکه « این که برخی آقایان فعالیت احزاب را تحمل نمیکنند یا اعتقادی به توسعه سیاسی ندارند، مشکل خودشان است» گفت: «با تصویب قوانین جدید احزاب به صورت طبیعی به احزاب بزرگ تبدیل میشوند. هر یک از دو جریان چند حزب بزرگ خواهند داشت و وقتی هر کدام از این جریان ها در انتخاباتی برد و آن نهاد را در اختیار داشت طبیعتا وارد مرحله رقابتهای درون جریانی میشود. فهم این رقابت سالم چندان سخت نیست و قطعا باعث شکوفایی توانمندیافراد میشوند. به نظر من کسانی که ایراد میگیرند اساسا دنبال فرصت طلبی هستند و نمیخواهند در یک چارچوب مشخص حزبی عمل کنند.»