این بانگ آزادی است....
کد خبر : ۱۹۶۶۴
تاریخ انتشار: ۲۵ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۰:۰۸ -15 August 2020
در گفتوگو با «آزادی» مطرح شد
به گزارش «آزادی»، انفجار مهیب، سفر مکرون و بعد هم استعفای دولت؛ این اتفاقات آینده لبنان را مبهم کرده و تحولات آن را بیش ازقبل در مرکز توجه قرار داده است. سیدجلال ساداتیان، کارشناس مسائل منطقه در گفت وگو با «آزادی» به تحلیل وضعیت موجود این کشور پرداخته است.
ساداتیان با اشاره به اینکه «برای تحلیل اتفاقات اخیر در لبنان لازم است که ساختار سیاسی آن را بشناسیم» گفت: «برای شناخت بهتر این ساختار نیز بهتر است که کمی به عقب برگردیم یعنی جنگ جهانی اول که که پنج قدرت اروپایی - روسیه تزاری، امپراطوری عثمانی، فرانسه، بریتانیا و امپراطوری متشکل از مجارستان ، اتریش و آلمان - خود را قدرت‌های برتر جهان می‌دانستند. وقتی که مجارستان با ترور ولیعهد اتریش بازی جهانی را برهم زد و جنگ شروع شد، امپراطوری عثمانی در حال فروپاشی بود. با آغاز جنگ نیز فشارهای بیشتری به آن وارد شد و مثلا روسیه همین کریمه را با یک جنگ سخت از عثمانی گرفت و یک ضربه جدی به او زد. از طرف دیگر انگلستان عملا مصر را جدا کرده و این خاورمیانه فعلی که شامل لبنان، عراق، سوریه، اردن و ... باقی مانده بود. درست است که طرفین در 1919 و بعد از شکل گیری جامعه ملل به متصرفات خود شکل قانونی دادند اما در میانه جنگ یعنی 1916 نیز انگلیس و فرانسه این منطقه را بین خود تقسیم کرده بودند. طبق آن تقسیم بندی سوریه و اردن سهم فرانسوی‌ها شده بود آن‌ها نیز در آن مناطق با توجه به آمار جمعیتی یک سیستم طایفه‌گی درست کردند. مثلا گفتند مسیحی‌های 51 درصد هستند پس رئیس جمهور از این‌ها باشند. سنی‌ها فلان درصد هستند و نخست وزیر از میان آنان انتخاب شود. شیعه‌ها که کمتر بودند هم مجلس را گرفتند.»
وی افزود: «این مبنای ساختاری سیاسی شد و تا کنون هم ماندگار بوده است. اکنون شاهدیم که علی‌رغم ایجاد تغییرات جمعیتی و قدرت گرفتن شیعه‌ها و حزب‌الله هنوز پارلمان لبنان عملا کاره‌ای نیست. عدم پذیرش تغییرات در ساختار در واقع بنای تحولات و اتفاقات فعلی است. هنوز نمی‌پذیرند که شیعه‌ها قدرتمند شده‌اند و به دنبال تضعیف حزب‌الله هستند.» این تحلیل‌گر مسائل منطقه همچنین گفت: «این را نیز باید در نظر داشت که لبنان از نظر اقتصادی قدرتی ندارد و درآمدزا نیست. در واقع متکی به خارج است و در سال‌های گذشته کمک‌هایی به آن می‌شد. در سال‌های اخیر اما حزب‌الله از طریق انتخابات پارلمانی قدرت بیشتری گرفته است اما ساختار مقاومت کرده و به دنبال تضعیف آن است.»
به گفته وی، «اکنون که کمک‌ها به لبنان کاهش یافته و وضعیت مردم از نظر اقتصادی وضعیت بهم ریخته‌اند و این یک نارضایتی در مردم ایجاد کرده است.» ساداتیان با اشاره به انفجار اخیر و تاثیرات آن بر تحولات این کشور نیز گفت: « علت انفجار هنوز مشخص نیست و برخی معتقد هستند که موشکی زده شده است. من شخصا نمی‌دانم که این ادعاها چدقدر درست یا نادرست است اما ذهن به این سمت می رود که حوادث لبنان به این سادگی نیست که بگوییم یک جوشکاری انجام می‌شده و اتصالی ایجاد شده و انفجاری هم رخ داده است. برای قضاوت قاطعانه اما باید قدری تامل کرد و دید که تحقیقات چه امری را ثابت می کند.»
وی افزود: «این انفجار حادثه‌ای بسیار وحشتناک و پر خسارتی بود که در کنار وضعیت اقتصادی نابسامان لبنان و سایر مشکلات سیاسی و اجتماعی این کشور، آینده مبهمی را پیش روی ما قرار داده است. باید دید لبنانی‌ها از چه طریقی می‌توانند این خسارت‌ها را جبران کنند. در این فاصله مقامات آمریکایی و از جمله مایک پمپئو بی‌تدبیری خود را آشکارتر از گذشته کردند و به جای تماس با نخست وزیر قانونی لبنان در این رابطه، با سعد حریری نخست وزیر مستعفی پیشین تماس گرفتند. با نگاهی تاریخی، پس از قرارداد «سایکس-پیکو» لبنان را جزو تیول و محدوده فرانسه قرار دادند، تا مسئولیت نظارت بر لبنان را داشته باشد.»
ساداتیان با اشاره به سفر مکرون نیز گفت: «حضور آقای مکرون در اولین ساعت‌ها و اولتیماتم‌های او قابل تامل بود. همین فشارها موجب استعفای دولت شد و اکنون هم که زمزمه‌های درباره بازگشت سعد حریری به گوش می‌رسد. همه این‌ها نشان می‌دهد که قضیه انفجار فقط یک اتفاق اتفاقی نبوده است. در واقع این طور به نظر می‌رسد که حوادث رخ داده برنامه‌ریزی شده و در این چارچوب است که دولت لبنان تضعیف شود، کنار رود و دولت دیگری روی کار بیاید که موجب ایجاد اصلاحاتی در ساختار باشد. البته این اصلاح ساختاری نیز در جهت تامین منافع خودشان است. آن‌ها به دنبال تضعیف هرچه بیشتر حزب‌الله و درگیر کردن آن هستند.»
وی ادامه داد: «از طرف دیگر مایل هستند که پای آمریکا را پیش از انتخابات ریاست جمهوری این کشور به معرکه بکشانند. در واقع می‌خواهند که در راستای این اتفاقات واکنشی از ایران بگیرند تا ترامپ نیز بتواند وارد میدان شود. در کنار این نکته توجهی هم به این داشته باشید که شایعاتی درباره مذاکره ایران و آمریکا با میانجیگری آلمان در جریان است. همه این‌ها به این خاطر است که در شرایط فعلی به نظر می‌رسد ترامپ خواهد باخت و اسرائیل نیز مایل نیست که دموکرات‌ها روی کار بیایند لذا می‌خواهند شرایطی ایجاد کنند که وضعیت موجود انتخابات آمریکا تغییر کند. به نظر من این یک طرف ماجرا است و طرف دیگر اینکه مکرون فکر کرده می‌تواند از این اتفاقات بهترین بهره‌برداری را کرده و از خلع حضور آمریکا برای تعریف وزن بیشتر و موقعیت بهتری برای خودش استفاده کند.»
ارسال نظر