به گزارش
«آزادی» ، در ابتدای تحلیل این اندیشکده به صورت معترضه آمده است: آیا «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا با اعمال تحریمها و عملکرد خود نسبت به دیگر کشورها، به جای منزوی کردن ایران، دو دشمن دیرینه خود یعنی تهران و پکن را به یکدیگر نزدیک نکرده است؟
«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران روز ۵ ژوئیه (۱۵ تیر) سال جاری میلادی، مذاکره درباره همکاریهای استراتژیک ایران و چین را تایید کرد. ۶ روز بعد، نشریه آمریکایی "نیویورک تایمز" طی گزارشی اعلام کرد که نسخهای ۱۸ صفحهای از سند همکاری ۲۵ ساله پیشنهادی میان ایران و چین را به دست آورده است که نشان دهنده توافق بر سر همکاریهای چند جانبه راهبردی این دو کشور است.
طبق پیشنهادی که به پروژه "یک کمربند-یک جاده" چین مربوط است، چین قرار است ۴۰۰ میلیارد دلار در بخشهای بانکداری، ارتباطات و صنعت حمل و نقل سرمایه گذاری کرده و در ازای آن نفت ایران را با ۳۲ درصد تخفیف خریداری کند.
برای هر دو کشور چین و ایران که تحت تحریمهای آمریکا قرار دارند، این توافق میتواند به عنوان تلاشی هماهنگ برای تسکین فشار و مقابله به تاثیرات منفی تحریمها در نظر گرفته شود، بنابر این نباید انتظار داشت که برنامههای آمریکا علیه ایران و چین نتیجه مثبتی داشته باشد.
چین برای تأمین نیازهای صنعتی خود، روزانه ۱۰ میلیون بشکه نفت خریداری میکند و ایران میتواند به صورت بالقوه بیشترین تقاضای خود در فروش نفت را برآورده سازد. چون عرضه مداوم نفت با قیمت ثابت به چین با سیاست آمریکا که هدف آن فروپاشی مالی ایران با استفاده از تحریم اقتصادی سخت است، مغایرت دارد.
این سند همکاری ۲۵ ساله با پوشش دادن همکاریهای دوجانبه در ابعاد مختلف به نوبه خود میتواند منشاء تحولات گسترده هم در روابط دوجانبه دو کشور و همچنین در معادلات منطقهای و بعضا جهانی باشد به گونهای که بعید نیست گسترده و عمیقتر شدن این همکاریها به نقطهای برسد که اعتراض گسترده آمریکا را نیز در پی داشته و حتی آرایشهای سیاسی و اقتصادی را در جهان تغییر دهد.
از انجایی که قرار است به زودی دیدار سه جانبهای میان ایران، روسیه و چین انجام شود که اگر این دیدارها و توافقاتی که صورت خواهد گرفت به خوبی پیش رود، این همکاریها ابعاد جدید دفاعی و امنیتی به خود بگیرد و همین امر هم به گونهای دیگر معادلات جهانی را تحت تاثیر قرار دهد.
به عقیده برخی تحلیلگران، ابتکار "یک کمربند- یک جاده" چین که سال ۲۰۱۳ توسط دولت چین پیشنهاد شد و موجب سرمایه گذاری در ۶۸ کشور دنیا از آسیا تا آفریقا و خاورمیانه شده، بزرگترین پروژههای زیربنایی و سرمایه گذاری در تاریخ است و ۶۵ درصد از جمعیت جهان را پوشش میدهد.
به نظر نمیرسد چین هیچ قسمتی از این توافقنامه پیشنهادی را نقض کند یا روابط خود را با دیگر دولتهای منطقه برهم بزند که این میتواند برای کشورهای غربی به ویژه آمریکا نگران کننده باشد.