*
به گزارش آزادی، سید محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات که خیلی وقت بود سکوت پیشه کرده و هر حتی در بزنگاه انتخابات مجلس هم حرفی نزده بود، در یک نشست مجازی با اعضای بنیاد باران لب به سخن گشود اما کاش نگشوده بود. رهبر جبهه اصلاحات اگر چه به نکات مهمی اشاره داشت اما خاطر خیلیها را هم مکدر کرد. او از جدی نگرفتن طرح آشتی ملی انتقاد داشت و تاکیدکرد که همین حالا هم میتوان به این مهم پرداخت. از ضرورت اعتراف به اشتباهات گفتن درباره تبعات ادامهدار شدن نارضایتیهای مردم هشدار داد.
در این هشدار اما مردم را مسبب ایجاد خشونتهای احتمالی دانست! او گفت: «ابراز نارضایتی و رهایی از ناامیدی میل به خشونت پیدا کند و طبعا ممکن است حکومت به خشونت متقابل متوسل شود و یک سیکل ایجاد شود. این سیکل باعث میشود که نفرت و خشونت از هر دو طرف زیادتر شود و مشکل بسیاری به وجود بیاید».
خاتمی صراحتا حرفی نزد اما بر اساس نگاه و سیکل تعریفی او در حوادث آبان 98 و ... نیز مردم مقصربودهاند. حرفهای وی با انتقادات گستردهای در فضای مجازی مواجه شد و این اصلا برار جریان اصلاحات که این روزها از یک سو با ریزش رای و از دست رفتن سرمایه اجتماعی مواجه است و از سوی دیگر درگیر بازبینی در سازوکار انتخاباتی است و رهبری آن نیز مورد انتقاد قرار دارد؛ اصلا خوب نیست.
دستمان به آقای خاتمی نمیرسد اما خوب است که دیگر اصلاح طلبان به این انتقادات پاسخ داده و موضع شفاف خود را در خصوص اینکه مسبب بروز خشونتهای احتمالی کیست، بگویند. جلال جلالی زاده، نماینده پیشین مجلس البته این خشونت را ناشی از توجیه نبودن مردم و دولت ( به معنای مجموعه حاکمیت ) میداند. او البته این نکته را نیزدر نظر دارد که دولت موظف است به مردم اطمینان دهد که حق اعتراض مسالمتآمیز و عاری از خشونت را دارند.
جلالیزاده در گفتوگو با «آزادی» گفت: «متاسفانه ما در ایران هیچ وقت روشهای بکارگیری دموکراسی را درک نکردهایم. دولت فکر میکند که هرکسی مطالبه حق کند، ضدانقلاب و برانداز است و باید با او به شدت و تندی برخورد کرد. برخی هم فکر میکنند که تظارات و راهپیمایی حتما باید آمیخته با خشونت و تخریب و تندروی باشد.»
وی با تاکید بر اینکه «ما باید فرهنگ دموکراسی را یاد بگیریم» گفت: « هم حاکمیت و هم ملت باید ببینند که در جهان مدرن ابزارهای پیگیری حقوق یا واسطه های بین مردم و حاکمیت مثل تشکلهای مدنی و احزاب چطور عمل میکنند و پیام را به هم میرسانند».
این فعال سیاسی اصلاحطلب ادامه داد: « قرار نیست که اگر مردم حق خود مثل اجرای قانون اساسی، عدالت، آزادی تجمعات، تشکیل احزاب، نهادهای مدنی و انجمنها و ... را از حاکمیت بخواهن، ضد انقلاب باشند.»
وی در واکنش به اظهارات اخیر سیدمحمد خاتمی درباره به خشونت کشیده شدن نارضایتی مردم و ناگزیر شدن حاکمیت به استفاده از خشونت نیز گفت: «آقای خاتمی در سخنان خود به نکات مهمی اشاره کرد که برخی ازآن حمایت کردند و برخی هم گفتند که او همیشه گفتار درمانی میکند و جرات نمیکند که نکات اساسی را بیان کنند. آنچه مشخص است اما این است ما در ایران به قدر کافی تجربهکردهایم و بعد از چهل سال که از انقلاب گذشته باید بدانیم که هر راهپیمایی و تظارات به معنی انهدام و براندازی نیست. هم مردم و هم نیروهای نظامی و امنیتی و هم نیروهای سیاسی باید توجیه شوند که مردم میتوانند در خیابان ، دانشگاه و ... جمع شده و خواستار حقوق خود باشند. به نظر من این تنگنظریها توهین به ملت است».
جلالی زاده تاکید کرد: « نظام وقتی می گوید میزان رای ملت است ومردم ولی نعمت ما هستند و ما از مردم هستیم، باید به نحو دیگری عمل کند. چرا ما نباید الگوی کشورهای منطقه باشیم و حتی گاهی تمنای رسیدن به جایگاه افغانستان را داشته باشیم؟ من معتقدم که در این موقعیت و وضعیت باید سالم ترین راهها و بیخطرترین روشها را بپذیرم. مردم باید توجیه شوند که تظاهرات کنند اما مسالمت آمیز و نظام هم هر تجمع و راهپیمایی را مصداق توطئه دشمن و براندازی نداند. اگر این دو نکته واقعا درنظر گرفته شود، مشکل ما حل خواهد شد».
وی در پاسخ به اینکه کدام یک - مردم یا مجموعه حاکمیت – اول باید توجیه شود؟ و اینکه وقتی تجمع مسالمت آمیز مردم با برخورد شدید مواجه میشود چطور میتوان از مردم توقع داشت؟ گفت: « بحث این است که دولت واقعا باید متعهد و پایبند باشد، دولت ولی مردم نیست؛ دولت وکیل مردم است. من به رئیس جمهور رای نمیدهم که او من را سرکوب کند. ما با شروطی به یک نفر و دولت رای میدهیم و او نباید برعلیه ما عمل کند. این امر از نظر فقهی و حقوقی موجب ابطال وظیفه دولت است. دولت و نظامی که مخالف خواستههای مردم باشد، خود به خود از حقانیت میافتد و جایگاه حقوقی خود را از دست میدهد. بنابراین دولت به عنوان وکیل در وهله اول وظیفه دارد که پیگیر حقوق مردم به عنوان موکلان خود باشد و نمیتواند مردم را تحت فشار قرار دهد و بگوید که مطالبات خود را طرح نکنید. دولت نباید هرکسی که گفت چرا فلان وزیر ضعیف است و چرا فساد اقتصادی وجود دارد و ... را ضد انقلاب بداند و برخورد کند».
وی خاطرنشان کرد: « دولت باید قبل از هر چیز حافظ امنیت و رفاه مردم باشد. امنیت نیز در ابعاد مختلف اقتصادی و سیاسی و... تعریف می شود. اگر من در جامعه امنیت داشته باشم و فکر کنم در هر رسانهای میتوانم حرف خود را آزادنه بزنم دیگر نیازی به خشونت نیست لذا این وظیفه حکومت است که به مردم اطمینان دهد که هرگونه پیگیری مطالبات را به منزله توطئه دشمن و ... نمیداند.»