« ثروت يا نيروي انساني» ؛ قسمت دوم

«آزادي مي نويسد» : در زمان‌هایی مهمترین و با ارزش‌ترین سرمایه‌ها را منابع طبیعی (نفت، گاز، معادن، جنگل، دریا، زمین‌های قابل کشت و کشاورزی و ...) در جوامع می‌دانستند که بعد از گذر زمان به این نتیجه و واقعیت رسیدند که با اهمیت‌تر از منابع طبیعی، نیروی انسانی است. نیروی انسانی که توامند باشد و با توانایی خود قابلیت استفاده از حداقل منابع را داشته باشد. در حقیقت کشوری که ثرورتمندترین در منابع طبیعی باشد ولی از نظر نیروی انسانی توانمند، ضعیف باشد قطعاٌ محکوم به فنا خواهد شد و بلعکس جامعه‌ای که از نظر نیروی انسانی قوی و ماهر باشد با توانایی و اتکا به نیروی خود قطعاٌ سعادتمند و خوشنود روزگاران خواهد بود که این رضایت اجتماعی، رفاه و آرامشی خواهد آورد که به طبع اثرات مثبت و قابل توجهی خواهد داشت که سعی بر آن دارم در حد توان خود به توضیح و بیان بپردازم.

قبل از همه مایلم که درباره‌ی نیروی انسانی به یک تعریف برسیم، نیروی انسانی کیست و به چند دسته تقسیم می‌شود؟

به طور مثال به نظر بنده، تمام جمعیت ایران نیروی انسانی هستند که میتوان بر روی آن، جهت انجام کلیه امور و راهبرد اهداف مربوط به جامعه و خدمت رسانی حساب کرد و آنرا ارزشمند شمرد.

در اینجا سوال پیش می‌آید که منظور از ارزشمند و یا غیر ارزشمند چیست؟

میخواهم نیرو‌های انسانی را به دسته‌های مختلف تقسیم کنیم تا تفکیک این موضوع برایمان راحت‌تر شود:

نوزادان، کودکان، دانش آموزان، شاغلین (درباره این دسته توضیحاتی وجود دارد)، میان سالان، کهن سالان، افراد معلول و کم توان، مجرمین و افراد شرور و ...
در اینجا از جنسیت و اهمیت هر کدام (مرد و زن) صحبتی نمیکنم که خود این موضوع بحث و موضوع مهمی درباره نیروی انسانی و اهمیتش می‌تواند ایفا کند.‌
می‌خواهم از بدو بسته شدن نطفه هر انسان به اذن و اراده خداوند شروع کنم. این موهبت و توجه خداوند منان به بندگانش است که با اعطای فرزند به پدر و مادر‌ها قدرت و خالقیت خود را نشان می‌دهد.

به نظر من میتوان از همان ابتدا در پیشبرد و رشد عالی و متعالی این هدیه خداوند با برنامه و هدف مشخص که نیمی بر عهده (نظام، دولت و..) می‌باشد و نیم مهم دیگر بر عهده والدین می‌باشد اشاره کرد. این موضوع که دوران بارداری هر مادر بسیار مهم می‌باشد بر هیچ کس پوشیده و پنهان نیست. در این ایام با توجه به تغییرات جسمی و روحی مادر، آرامش برای او بسیار کلیدی و ضروری می‌باشد که این آرامش از سرپرست و یا بهتر است بگویم پدر خانواده نشاٌت گرفته می‌شود. حالا اینکه پدر خانواده از لحاظ روحی، کاری و معیشتی در چه شرایطی می‌باشد قابل تاٌمل است.

از این بابت قابل تاٌمل است که آیا سرپرست خانواده که قرار است در آینده صاحب فرزندی شود تمکن مالی دارد یا خیر؟ سلامت روح و روان یک پدرخوب را دارد؟ می‌تواند آرامش را به نحو احسنت برای همسر خود فراهم که او بتواند در شرایط عالی فرزندی نرمال از نظر روح و جسم به دنیا بیاورد؟

فرزندی که در سال‌های دیگر باید آینده ساز کشورش باشد.

به شرطی آینده ساز جامعه خود خواهد شد که به درستی تربیت، رشد، آموزش و تجربه دیده باشد. این یک حلقه‌ی بهم متصل و پاینده است که اگر از ابتدا به درستی پایه ریزی شود خروجی درستی خواهد داد. حالا این مواردی که گفته شد را چگونه می‌توان پایه ریزی کرد؟ چه مقدار حاضر به پرداخت هزینه برای این امر مهم خواهیم بود؟ (چه از نظر مالی چه از نظر زمانی) چقدر برای دست یابی به این هدف حاضریم از خود گذشتگی داشته باشیم؟

به یقین عزم ملی نیازمند است، عزمی که از خرد تا کلان جامعه با توجه به جایگاه و مسئولیت خود باید متقبل شوند. بدون هیچ اغراقی.
اول از همه باید ارزشی که جنین در حال شکل گیری دارد را فهمید و به عنوان یک سرمایه‌ی ارزشمند در جهت منابع انسانی پویا و توانمند به او نگاه کرد. چه بسا قبل‌تر از شکل گیری هم می‌توان اطلاع رسانی و بستر سازی مناسب کرد.

بطور مثال و برای شروع خیلی عالی می‌شود که هزینه‌های درمانی در این راستا پایین باشد. یعنی آزمایشات، بررسی‌ها، مصرف دارو‌های تکمیلی و در صورت نیاز تقویتی. آموزش دادن مادران باردار در راستای حفظ آرامش خود و فزرندش. آموزش دادن پداران در راستای قبول مسئولیت سرپرست خوب بودن برای یک نیروی انسانی جامعه خود. باید بدانند که تک تک رفتار‌ها، کلمات، نظرات، و حتی تغذیه اشان تاثیر به سزای خواهد داشت. "در اینجا لازم می‌دانم اشاره‌ای به معلولان مادر زاد بکنم که با این تدابیر می‌توانیم مقداری از این افراد را از قبل تولد کاهش دهیم. "

و به همین ترتیب نباید از دوران نوزادی و کودکی هم به سادگی گذشت، چه بسا این دوران هم برای ساخت نیرویی قوی بسیار مهم می‌باشد. کسب تجارب با بازی‌های مختلف و ...

کمی جلوتر میرویم و به زمان تحصیل و وارد شدن به محیط‌های آموزشی پا می‌گذاریم که آرزوی هر پدر و مادری است که فرزندشان در مرحله آموزش بهترین باشد و کسب رتبه‌های برتر در مدرسه کسب کند. البته ناگفته نماند که برای هر جامعه‌ای میزان و آمار افراد با سواد خیلی حائذ اهمیت می‌باشد.

نکته اینجاست که محیط آموزشی چه مقدار آمادگی برای پذیرایی از آینده ساز جامعه را دارد؟ این مطلب تمامی مراحل آموزشی را شامل می‌شود. مهد، پیش دبستانی، دوره ابتدایی، دوره راهنمایی، دوره دبیرستان و دنیای پر شور و هیجان دانشجویی و تحصیلات عالی.
در این پروسه و ایام، پر زحمت‌ترین افراد جامعه معلمین و اساتید محترم هستند که تاثیر مستقیم در رشد عالی نیروی انسانی خواهند داشت و از حق نگذریم کار بسی دشوار بر عهده دارند.

اگر روزگاری برسد که بتوانم تصمیم مستقیم درباره حقوق برخی از کارکنان جامعه بگیرم، چندین قشر را پر درآمدترین افراد جامعه می‌دانم، که یکی از آن‌ها معلمین هستند. به نظر من که عضو کوچکی از جامعه هستم: برای رشد جامعه، نخبه‌ها و بهترین فارغ التحصیلان باید معلم و آموزش دهنده شوند تا بتوانند نمونه‌هایی از خود به جامعه تزریق کنند. ولی چقدر بد است که متاسفانه این مهم انجام نمی‌گیرد. نکته مهم دیگر که نیاز به بیانش می‌دانم این است که در جامعه، آموزش باید به صورت رایگان باشد. آموزشی که سطح کیفیتش را پول مشخص کند برای تمامی اقشار جامعه در هر جای از کشور منصفانه نیست.

کمی جلوتر می‌رویم و از دوره مقدس سربازی می‌گذریم که در لزوم و اجبارش نظری ندارم، چون این مورد هم در برخی از زمان‌ها خریداری شده است.

 

ادامه دارد ...

 

نويسنده : مهندس مصطفي تقي پور