اصلاحات چیست و اصلاح طلب دارای چه هویتی است؟

با نزدیک شدن به ایام انتخابات مجلس و تلاش اصلاح‌طلبان برای رسیدن به یک لیست نهایی انتخاباتی حرف و سخن فراوانی از گوشه و کنار این جریان در خصوص ماهیت اصلاح‌طلبی به گوش می‌رسد. کرباسچی که از یک سو تلاش می‌کند تا سرلیستی اصلاح‌طلبان را برای حزبش به ارمغان بیاورد معتقد است اصلاح‌طلبان در انتخابات گذشته با سرلیست کردن عارف به هویت اصلاح‌طلبی خود پشت کرده‌اند. چرا که عارف نسبتی با روحیه اصلاح‌طلبی ندارد و کسی که در دانشگاه‌ مانع سخنرانی عبدالکریم سروش می‌شده چگونه الان سرلیست اصلاح‌طلبان است. از همین دست حرف‌ها درباره کرباسچی و حزبش هم وجود دارد. حتی در خصوص انتساب دولت روحانی به جریان اصلاحات هم میان اصلاح‌طلبان بحث و جدل در میان است. با در نظر داشتن این پیش زمینه آذر منصوری، از فعالان سیاسی اصلاح‌‍طلب و قائم‌مقام دبیرکل حزب اتحاد ملت در یادداشتی برای «آزادی» از اطلاحات و هویت آن نوشت:

از خرداد ۷۶که سید محمد خاتمی با شعار اصلاحات توانست جنبش دوم خرداد را در ایران کلید بزند تا به امروز که آبان ۹۸است، بارها هم او و هم نظریه پردازانی که خود را منتسب و یا مدافع این گفتمان می دانند پیرامون این پرسش ها سخن گفته اند وحتی مانیفیستی هم برای آن نوشته شده است. اما در فواصلی که موضوع انتخابات مطرح می شود و به خصوص زمانی که زمزمه شکل گیری ائتلافها و موضوع چگونگی شرکت آنها در انتخابات مطرح می شود، مجددا موضوع هویت اصلاح طلبی به میان می آید.

گویی باز باید یادآوری کرد که اصلاح طلبی در ایران بدون باور به دموکراسی و مردم سالاری اساسا از معنا تهی می شود و کسی نمی تواند ادعای اصلاح طلبی کند و اندیشه دموکراتیک نداشته باشد.با باور من بهترین معیار برای تمیز اصلاح طلب از غیر اصلاح طلب باور به دمکراسی است.

باور به دمکراسی است که قدرت را تبدیل به ابزاری برای تقویت دمکراتیزاسیون می کند. و در مقابل اگر چنین باوری از اندیشه اصلاح طلبی حذف شود ، اتفاقا قدرت تبدیل به هدف می شود و وقتی تبدیل به هدف شد لابد به هر قیمتی باید به آن دست یافت.!به همین دلیل هم از یک سو تلاش اصلاح طلبان برای حضور در قدرت باید در راستای تقویت وجوه دمکراتیک ساختار قدرت باشد و از سوی دیگر بکوشد در سطح جامعه با تقویت جامعه مدنی فربه و اثر گذار اصلاحات جامعه محور را جریانسازی کند.
از همین منظر نیز باید بر انتخابات آزاد صحه گذاشت.

انتخابات آزاد و منصفانه یکی از اهداف اصلاح‌ طلبی است زیرا اگر اصلاح طلبان خواستار دموکراتیک تر شدن نظام سیاسی هستند شرکت در انتخابات آزاد است که می تواند در تحقق این هدف بسیار مؤثر باشد.

به دیگر سخن، اگر اصلاح طلبان در راه دموکراتیک کردن حکومت به بن‌بست برخورد کنند، جنبش اجتماعی (که در تلازم با اصلاحات دمکراتیک در ساختار قدرت است) می‌تواند آنها را تقویت کند. این جنبش اجتماعی به طور قطع به نه تنها به شورش اجتماعی نمی انجامد، بلکه شامل اقدامات سازمان یافته هدفمندی است که از ابزارهای مدنی و غیر خشونت آمیز با پشتوانه مردمی برای پیگیری مطالبات و حق شهروندی خود به مدد اصلاح طلبان دمکراسی خواه می آید.

اما اگر هدف اصلاح طلبان از حضور در قدرت بر آیندی از خواست سرمایه اجتماعی آنها نباشد و نتوانند به سیاستهایی که نتیجه ای جز پدیدآمدن بحران در وضعیت اقتصادی، محیط زیست، نظام اداری ، آسیبهای اجتماعی و ...نیز خاتمه دهند، آن وقت است که توانی برای اصلاحات جامعه محور نیز نخواهند داشت.

به همین دلیل هم معتقدم به میزانی که اصلاح طلبان از آرمان دمکراسی خواهی فاصله بگیرند ، به دست خود، خود را به مسلخ خواهند برد. هم به دست حکومت و هم به دست مردم.

آذر منصوری، قائم‌مقام دبیرکل حزب اتحاد ملت