این بانگ آزادی است....
کد خبر : ۱۲۴۳۸
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۸ - ۱۳:۳۴ -13 October 2019
به نظر می‌رسد دستکم در طرف ایرانی، آمادگی تنش‌زدایی با عربستان وجود دارد؛ اما بی‌تردید، موفقیت ابتکار عمران خان، به میزان آمادگی واقعی سعودی‌ها و ماهیت پیشنهاداتی دارد که احتمالاً از سوی آنها در این زمینه مطرح شده است.
عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان، پیش از ظهر روز یکشنبه در قالب سفری رسمی وارد تهران شد. اگرچه توسعه روابط تهران و اسلام‌آباد، خود همواره یکی از موضوعات مهم مورد توجه دو طرف بوده، آنچه این بار سفر خان را از اهمیتی بیشتر برخوردار ساخته، تلاش وی برای میانجی‌گیری میان ایران و عربستان سعودی است. آیا وی در دستیابی به هدف خود و کاستن از تنش‌ها میان تهران و ریاض موفق خواهد بود؟
به گزارش آزادی، نخست‌وزیر پاکستان پیش از ظهر امروز برای دیدار و گفتگو با مقامات ارشد ایرانی وارد تهران شد. در این سفر کوتاه چند ساعته، خان پس از دیدار با حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان، بلافاصله به عربستان خواهد رفت تا پیام ایران را به حاکمان سعودی ابلاغ کند. گفته شده خان قرار است در جریان این سفر ابتکارات خود در خصوص کاهش تنش‌های بین ایران و عربستان و حتی تهران و واشنگتن را مطرح کند.
در این میان برخی تحلیلگران پاکستانی بر این باورند که سفر نخست‌وزیر این کشور به ایران پس از تلاش‌ها و ابراز تمایلات اولیه برای ایفای نقش میانجی، نشان از آغاز تحولات مثبتی در این عرصه دارد. افزون بر این، در صورت موفقیت خان در زمینه‌سازی بهبود روابط میان ایران و عربستان، اسلام‌آیاد نیز از پیامدهای منفی هرگونه رویارویی میان این دو کشور در امان خواهد ماند.
در همین راستا، آصف علی خان دُرانی سفیر سابق پاکستان در ایران در جریان یک سخنرانی در سمینار «میانجیگری در خلیج‌فارس، راهبردها و موانع» از تلاش‌های عمران خان در باب میانجیگری میان تهران و ریاض استقبال کرد و البته موفقیت آن را وابسته به برداشتن گام‌های اعتماد ساز از سوی دو طرف دانست.
در این میان، روزنامه لبنانی الاخبار موفقیت میانجیگری نخست وزیر پاکستان میان تهران و ریاض را منوط به میزان درک سعودی‌ها از یک آشتی واقعی و همچنین مخالفت یا موافقت آمریکا با این قضیه دانست. این روزنامه در مطلب خود به نکته‌ای بسیار مهم اشاره کرده و نوشته هنوز مشخص نیست که آیا هدف از پیام‌های سعودی دستیابی به یک راه حل جامع و گسترده است یا یک آتش‌بس امنیتی که فقط اجتناب از تکرار حملات علیه عربستان را تضمین می‌کند و همچنین اینکه آیا آمریکا به عربستان سعودی برای آشتی با ایران چراغ سبز داده است یا خیر؛ اما اگر چیزی غیر از این دو مورد باشد، اسلام آباد مانند بغداد موانع بسیاری بر سر راه میانجیگری خود خواهد دید.
در حقیقت، برخی تحولات اخیر در منطقه و به طور مشخص تحرکات نظامی عربستان سعودی، سبب بروز تردیدهایی در زمینه حسن نیت سعودی‌ها می‌شود. به عنوان مثال و در تازه‌ترین تحول، سلمان بن عبدالعزیز پادشاه و محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان سعودی روز شنبه با استقرار نیروها و تجهیزات نظامی آمریکا در این کشور موافقت کردند.
روز جمعه، پنتاگون از تصمیم خود برای اعزام سه هزار نظامی آمریکایی، دو اسکادران جنگنده و سامانه‌های دفاع موشکی پاتریوت و تاد به عربستان خبر داده و اعلام کرده بود طی ماه‌های اخیر آمریکا تجهیزات و نفرات زیادی را برای مقابله با «اقدامات تحریک‌آمیز ایران در منطقه»، به منطقه خاورمیانه اعزام کرده است. تردیدی نیست که این گونه اقدامات بالقوه تحریک‌آمیز، از چشم مقامات ارشد ایران دور نمانده و سبب تشدید سوءظن به نیات واقعی عربستان سعودی خواهد شد.
در عین حال، الاخبار در ادامه مطلب خود، ابتکار کنونی پاکستان را با اهمیت دانسته، زیرا نخست وزیر پاکستان پس از حمله اخیر به تأسیسات نفتی «آرامکو» با ولیعهد سعودی در ریاض و سپس با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در نیویورک دیدار کرده است و این واسطه‌گر پاکستانی در نیویورک حامل پیام بن سلمان به رهبران ایران بود. به این ترتیب، می‌توان گفت تاکنون عملاً پیام‌هایی با واسطه پاکستان میان طرفین رد و بدل شده و زمینه برای میانجیگری فراهم‌تر است.
از سوی دیگر، به نظر می‌رسد ایران تلاش داشته در آستانه سفر خان، آمادگی خود را برای تنش‌زدایی با عربستان صراحتاً و مستقیماً به گوش مقامات سعودی برساند. عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز شنبه در پاسخ به پرسشی درباره سفر عمران خان به ایران گفت که از میانجیگری پاکستان اطلاعی ندارد. با این حال، به گفته وی ایران در هر صورت، چه با میانجی و چه بدون میانجی، آماده است با عربستان مذاکره کند.
پیش از این، روحانی نیز در یک نشست خبری در جریان اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک گفت که به تماس با پاکستان، به عنوان میانجی حل اختلاف با عربستان سعودی ادامه خواهد داد. وی تأیید کرد که عمران خان پس از ملاقات با مقام‌های سعودی برخی از نکات مذاکرات با آنها را با وی در میان گذاشته است.
به این ترتیب، به نظر می‌رسد دستکم در طرف ایرانی، آمادگی تنش‌زدایی با عربستان وجود دارد؛ اما بی‌تردید، موفقیت ابتکار عمران خان، به میزان آمادگی واقعی سعودی‌ها و ماهیت پیشنهاداتی دارد که احتمالاً از سوی آنها در این زمینه مطرح شده است.
ارسال نظر