شاید سختتر از این موضوع که باید دیدار استقلال و فولاد را آخرین قضاوت فغانی در فوتبال ایران دانست، تلختر این باشد که خود فغانی از ترک ایران خوشحال به نظر میآید.
ه گزارش
«آزادی» ، اگر بگوییم علیرضا فغانی شناخته شدهترین چهره فوتبال ایران در دنیا به شمار میرود، گزافه گویی نکرده ایم. فردی که پله پله گامهای موفقیت را طی کرد. فوتبال بازی میکرد، ولی درنهایت انتخاب نهایی اش داوری بود. با لیگ ایران قضاوتش را شروع کرد و حالا به نظر نمیرسد، پایانش هم با فوتبال ایران باشد.
فاصله میان شروع و پایان فغانی در فوتبال ایران و حالا که ۴۱ ساله شده، زمان زیادی است؛ با این حال میتوانیم به سال ۲۰۰۸ بازگردیم؛ زمانی که به عنوان داور بین المللی به لیست داوران فیفا اضافه شد. از این زمان بود که بیشتر با فغانی آشنا شدیم و سال به سال با او پیش رفتیم، تا رسیدیم به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه و رده بندی این مسابقات.
در فاصله سال ۲۰۰۸ تا سپتامبر ۲۰۱۹ که تصمیم فغانی برای ترک ایران از شایعه به واقعیت بدل شد، اتفاقاتِ مهمِ زیادی برای او و فوتبال ایران رخ داد. با سال ۲۰۱۲ شروع میکنیم و حضور فغانی در فینال جام باشگاههای جهان میان دو تیم کورینتیانس و چلسی؛ جایی که فغانی داور چهارم بود و رفته رفته در سیستم فیفا آماده قضاوتهای مهم میشد. سال بعد نیمه نهایی رقابتهای جام باشگاههای جهان به عنوان داور اول به او رسید. جام جهانی ۲۰۱۴ جایی بود تا فغانی با فضای مهمترین رقابتِ فوتبال جهان بیشتر آشنا شود؛ از افتتاحیه برزیل و کرواسی تا بازی نیجریه و فرانسه در یک هشتم نهایی، ۵ بازی دیگر هم بود که فغانی در آنها به عنوان داور چهارم حضور داشت.
در ادامه، مسیر برای بیشتر دیده شدن فغانی فراهم شده بود. جام ملتهای ۲۰۱۵ و حذف ایران، فرصت مناسبی برای مهمترین قضاوت فغانی ایجاد کرد و او فینال مسابقات میان کره جنوبی و استرالیا را سوت زد. یک سال بعد، قضاوت در فینال المپیک ریو ۲۰۱۶ میان دو تیم برزیل و آلمان به فغانی سپرده شد و همینطور فینال رقابتهای جام باشگاههای جهان میان دو تیم بارسلونا و ریورپلاته. تا به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه و اوج درخشش فغانی برسیم، او در نیمه نهایی جام کنفدراسیونها هم قضاوت کرد. به این ها، قضاوت در ۹ دربی که ۶ تای آن به عنوان داور وسط بوده و او را پس از ترکی رکورددار حضور در این نبرد حساس میکند هم اضافه کنید؛ اما چرا این داور بین المللی علاقهای برای شکستن رکورد ترکی یا به طور صریحتر ادامه حضور در فوتبال ایران نداشت؟
جواب این سوال چندان سخت نیست. در واقع روزهای بعد از جام جهانی زیاد برای فغانی خوب پیش نرفتند. هر قضاوت او در لیگ ایران با هجمههای زیادی از سوی هواداران فوتبال روبرو میشد و فحاشی که بخش جدایی ناپذیر فضای مجازی در ایران است، سرانجام سبب شد تا این داور تصمیم نهایی اش را بگیرد.
در نهایت به روز شنبه ۲۳ شهریورماه ۱۳۹۸ رسیدیم؛ روزی که فغانی با کت و شلوار مشکی و پیراهن سفید با عینک دودی، مقابل در ورودی دفترش در ورزشگاه شهید مدرسِ شهرری منتظر ما بود تا آخرین حرف هایش را پیش از مهاجرت به استرالیا ثبت و ضبط کنیم.
«من بچه جنوب شهرم و از تهدیدها نمیترسم و از ایران هم فرار نمیکنم. هیچ وقت قضاوت در دربی را دوست نداشتم. من هم دوست ندارم، قیافه خیلی از آدمها در فوتبال ایران را ببینم. ایرانیها به بداخلاقی در دنیا معروفند. نبودن طارمی در بازی با ژاپن تقصیر ما بود. همه داوران در فوتبال ایران به همه تیمها بدهکارند.»
اینها بخشی از صحبتهای علیرضا فغانی ساعاتی پیش از ترک ایران در آخرین مصاحبه مفصلش به شمار میرود. حرفهایی که البته در اینجا تنها به نکتههای منفی آن اشاره شده است، ولی میتوان یک چیز را از آنها متوجه شد که فغانی از بودن در ایران رضایت نداشته و به همین دلیل هم ایران را ترک کرد.
با این حال حضور ما و ضبط آخرین مصاحبه در ورزشگاه شهید مدرس یعنی جایی در جنوب شهر تهران، همانجایی که علیرضا فغانی در آن رشد پیدا کرد و تبدیل شده به چهرهای جهانی، یک معنا دارد؛ اینکه او گذشته اش را فراموش نکرده و شاید حالا وقتی هواداران فوتبال از طریق رسانههای مختلف، اخبار حضور او در لیگ استرالیا و میادین بین المللی را ببینند، او هم به یکی از چهرههای محبوب فوتبال ایران بدل شود؛ نه مانند زمان حضورش در ایران که هر سوتش و هر تصمیمش با اعتراض و فحاشی در صفحات مجازی روبرو میشد و زندگی خصوصی اش را با چالش مواجه میکرد.
علیرضا فغانی ۲ بامداد امروز ۲۴ شهریورماه در شرایطی ایران را برای زندگی در استرالیا ترک کرد، که علاوه بر خودش، پسر ۱۸ ساله اش هم که در بازیهای لیگ استان تهران سوت زدن را آغاز کرده بود، در جای دیگری به ماجراجویی اش ادامه میدهد و این دو فغانی میروند تا مانندمحمدرضا دیگر قوم و خویش داورشان که سوئد را برای زندگی انتخاب کرده، در کشور دیگری داستان زندگی خود را دنبال کنند.
گفتگوی ما با علیرضا فغانی که حرفهای جالب توجهی در آن رد و بدل شده و نزدیک به یک ساعت طول کشید را روز دوشنبه (۲۵ شهریورماه) میتوانید از سایت و اپلیکیشن آنتن مشاهده کنید