مهمترین عاملی که ترامپ را به سمت خروج از برجام سوق داد؟

به گزارش «آزادی» ، دیاکو حسینی درباره عوامل تاثیرگذار بر ترامپ برای خروج از برجام و همچنین عدم حل مسائل مختلف بین تهران و واشنگتن بدون وجود این توافق گفت: در همین ابتدا باید توجه بدهم که اگر لابی اسرائیل نبود احتمالا هرگز بحران هسته‌ای با ایران وجود نمی‌داشت که مستلزم یک توافق با ایران باشد. همین لابی قدرتمند بود که آمریکا را به سوی بحران با ایران سوق داد، اما دولت اوباما این لابی را فریب داد و به توافقی با ایران رسید که اسرائیل تحت رهبری نتانیاهو از آن رضایت نداشت؛ بنابراین همان لابی در کنار لابی عربستان سعودی یکبار دیگر در دولت ترامپ کوشید که با سوار شدن بر موج اوباما ستیزی ترامپ، دولت امریکا را به بازنگری در این توافق و سپس خروج از آن وادار کند و البته موفق هم شد. برجام اولین توافق ضد اسرائیلی ایران با آمریکاست که مصوبه شورای امنیت و مشارکت ۵ قدرت جهانی دیگر را به همراه دارد و همین مهمترین دلیل پیروزمندانه بودن آن است.

این کارشناس درباره اینکه چه کسانی از دشمنی میان ایران و آمریکا بهره مند می‌شوند گفت: نکته مهمتر اینکه، دشمنی میان ایران و آمریکا، اکنون یک تجارت بین المللی بسیار پرسود است که با سود حاصل از آن دشمنی در سیاست داخلی آمریکا، اسرائیل و متاسفانه ایران همراه شده است. جریان‌های سیاسی نیرومندی در این سه کشور نمی‌خواهند یک رابطه عادی میان ایران و آمریکا برقرار شود. این مخالفت از جانب اسرائیل قابل درک است، چون به محض عادی شدن روابط ایران و آمریکا، جایگاه ژئوپولیتیکی اسرائیل تضعیف شده و به استحکام روابط آمریکا و اسرائیل آسیب خواهد زد. بعلاوه موجب می‌شود که با تخفیف پیدا کردن خطر احساس شده از سوی ایران، توجه کشور‌های عربی به اسرائیل به عنوان دشمن اصلی جلب شود. اگر چنین اتفاقی بیفتد، تمام زحمات اسرائیل در چهل سال گذشته به باد خواهد رفت. اما آمریکایی‌ها در اصرار بر این دشمنی اشتباه می‌کنند. ایالات متحده امروز یک نیاز استراتژیک و نسبتاً فوری برای تجدید تمرکز به سوی آسیا دارد؛ جایی که خطر چین در حال افزایش است. تا وقتی دشمنی با ایران ادامه داشته باشد، سرعت عمل آمریکا برای این جابه جایی نیرو و تمرکز، کافی نخواهد بود. برای آمریکا بهتر است که رابطه عادی تری با ایران داشته باشد و از یک موازنه منطقه‌ای که منافع ایران در آن در نظر گرفته شده، حمایت کند.


حسینی افزود: برای ایران هم عادی سازی روابط با منافع بلند مدت آن سازگارتر است. آمریکا هزاران کیلومتر دورتر از خاک ایران که به پایگاه‌های فراسرزمینی و نیروی دریایی به منظور تحرکات نظامی خود وابسته است، یک خطر نزدیک نیست. اسرائیل به عنوان دشمن اصلی ایران، از این عادی سازی بیشترین لطمه را می‌بیند و همین دلیل کافیست که ایران طرفدار تنش زدایی با آمریکا باشد. این استدلال ها، منطق اصولی تنش زدایی است، ولی تا وقتی منافع سیاسی تنگ نظرانه حاکم است، اجازه نخواهد داد که این استدلال‌ها هرچقدر هم که منطقی به نظر برسند، تحقق پیدا کنند.

این کارشناس درباره اینکه توافق بین ایران و آمریکا با وجود دشمنی بی اثر است گفت: اجازه بدهید به صراحت بگویم؛ نه فقط برجام بلکه هر توافق دیگری با آمریکا فارغ از اینکه توسط چه دولتی در ایران و آمریکا مورد مذاکره قرار بگیرد، محکوم به شکست است. تا وقتی منافع عمده در تداوم دشمنی باشد، کسی پیدا خواهد شد که این توافق و سایر توافق‌ها میان ایران و آمریکا را از میان ببرد. البته این بدان معنا نیست که، چون نسبت به عملکرد گروه‌های سیاسی در این کشور‌ها اطلاع داریم، از اشیاق به مذاکره و توافق‌های جدید صرف نظر کنیم. اگر توافق‌ها می‌توانستند پایدار باشند، خیلی بهتر بود، اما همین توافق‌های ناپایدار هم بهتر از اصطکاک دائمی و بسته شدن منفذ‌های تنفس در روابط ایران و آمریکاست.

حسینی به موارد دیگر نقض توافق‌های آمریکا به کشور‌های دیگر اشاره کرد و گفت: برای اینکه مقداری هیجان مان را کنترل کنیم، باید یادآوری کنم که روابط و توافق‌های میان روسیه و آمریکا هم سرنوشت بهتری ندارند. غالب توافق‌های مسکو و واشنگتن از دوران جنگ سرد تا امروز معمولاً یا نقض شده اند و یا ناکارامد باقی مانده اند. لابی ضد روسیه در آمریکا و بدبینی متقابل روسیه به آمریکا وضعیت مشابهی را ایجاد کرده است؛ ولی همانطور که می‌بینیم با وجود این سابقه بد و بی اعتمادی بالا میان آن دو، همچنان دو کشور از هر فرصتی برای گفتگو و توافق استفاده می‌کنند. در هر صورت، سیاست خارجی، دیپلماسی و مذاکره تعطیل بردار نیست. اگردولت ترامپ عاقل باشد و شرایط مطلوب برای گفتگو یعنی لغو تحریم‌ها را فراهم کند، خواهد دید که ایران با وجود همه بی اعتمادی‌ها و آزردگی‌های تاریخی، گفتگو با دولت او را هم پیش خواهد برد؛ هرچند در رسیدن به نتایج دیرپا بدبین است.