*
دهه اول محرم و مراسمهای عزاداری در چند سال گذشته به فرصتی برای خودنمایی برخی مداحان تبدیل شده است. مداحانی بعضا سرشناس که اگرچه دانش و آگاهی چندانی در امر سیاست ندارند اما پا به این حوزه گذاشته و در مقام فعال سیاسی آن هم در یک جریان سیاسی خاص بر رقیب میتازند. در این میان از تخریب چهرههای سیاسی و گاهی هم توهین و حتی نفرین دریغ نمیکنند.
به گزارش «آزادی»، علما و روحانیون بارها از این رویکرد انتقاد کردهاند اما کو گوش شنوا؟! نه جنابان مداح از این رویه دست میکشند نه جریان سیاسی حامی آنان کوتاه میآید. حتی در مواقعی شاهد مددرسانی رسانه ملی به آنان بودهایم. این درحالی است که کارشناسان و متخصصان امر تاکید دارند که سیاسی کردن تریبونها مذهبی و عدم نظارت بر یکهتازی مداحان میتواند تبعات بدی چون دینگریزی در جامعه داشته باشد.
محسن غرویان، مدرس حوزه علمیه قم در گفتوگویی با «آزادی» نسبت به تبعات سیاسی و جناحی کردن تریبونهای مداحی هشدار داد و گفت: «نکته اول این است که مردم در دهه اول محرم و ایام عزاداری یک آمادگی بالای روحی برای مسائل معنوی و اخلاقی دارند و مداحان نباید این فرصت را از دست بدهند و مساله را با مسائل سیاسی مخلوط کنند. این ظرفیت روحی بهترین فرصت است که اخلاقیات و مسائل معنوی را در جامعه تزریق و برای مردم تبیین کننند و از این طریق تاثیرگذاری داشته باشند.»
وی افزود: «نکته دوم این است که اگر قرار باشد در مداحیها مسائل سیاسی مطرح شود باید به مسائل کلان سیاسی پرداخت نه مسائل جناحی و خطی و گروهی چراکه هر یک از مردم و مستمعین هر کدام دارای خط و خطوط سیاسی هستند و نسبت به شخصیتهای سیاسی مختلف حساسیت دارند و بیان مسائل جناحی شامل همه مستمعین نمیشود و سبب میشود که افراد حاضر در جلسه همه از مداح و گوینده منبر خوششان نیاید.»
به گفته وی، بیان مسائل کلان سیاسی مثل اینکه انسان نسبت به مسائل حکومت حساس باشد یا دیانت ما از سیاست جدا نیست. شعارهای کلی در این حد اشکالی ندارد.
غرویان با اشاره به اینکه امسال در سال انتخابات قرار داریم، گفت: «در همین انتخابات میتوان مردم را به اصل مشارکت در انتخابات دعوت کرد اما این که به چه کسی رای بدهید و چه کسی رای ندهید نباید وارد مجالس امام حسین شود. اگر اینطور عمل کنند همه را جذب میکنند اما اگر وارد مصادیق و افراد شوند تفرقه و اختلاف ایجاد میشود و برخی حتی از جلسه بدشان میآید. این جلسات باید جلسات وحدت آفرین باشد و این تنها در صورت بیان مشترکات سیاسی ایجاد میشود.»
این مدرس حوزه علمیه قم ادامه داد: «مداحان، خطبا و منبریها باید توجه داشته باشند که همه یک گروه و حزب نیستند، از یک فرد خاص خوششان نمیآید و ... پس نباید تفرقه ایجاد کرد. البته عقیده شخصی من این است که این دهه اول محرم و امثال آن را دربست برای مسائل معنوی بگذارند و صرفا به وحدت و اتفاق کلمه بپردازند.»
وی تایید اینکه برخی مداحان از سیاسی کردن تریبون فراتر رفته با اهانت درباره مخالفان سیاسی خود سخن میگویند، گفت: «متاسفانه برخی از مداحان یک حرفهایی را میزنند که دوست ندارم تکرار کنم. حتی یکی از مداحان گفته بود که ائمه و امام حسین خودشان هم فحش دادهاند. این حرفها یعنی چه؟! این حرفها اصلا با شان ائمه و امام حسین سازگاری ندارد. متاسفانه بعضا این حرفها را میزنند درحالی که هیچ پایه و اساسی ندارد. »
غرویان در تشریح پیامدهای ایننوع بداخلاقیها گفت: «به نظر من اولین اثر منفی این گونه بداخلاقیها این است که شان مجلس امام حسین را پایین میآورند. باید توجه کنند که هرچه بداخلاقی در مجلس امام حسین بیشتر شود روح مطهر سیدالشهدا از مجلس ناراضی میشوند. این مجالس باید مجلس اخلاق و معنویت باشد.»
وی در پاسخ به اینکه آیا این رویه میتواند موجب دینزدایی در جامعه شود؟ گفت: «کاملا همین طور است، ما باید جذابیتهایی را در این مجالس بیان کنیم که موجب جذب مردم به خصوص نسل جوان شود. چند سال قبل خبرنگاری سوال کرد که جوانان با وضع ظاهری ناهمگون میتوانند وارد مجالس شوند یا خیر؟ گفتم که اگر این جوان قصد دارد وارد مجلس شود و توبه کند و شما او راه ندهید، فردا میتوانید جواب امام حسین را بدهید؟! ما اجازه نداریم جلو کسی را بگیریم. این مجالس برای همین انقلاب درونی و معنی مردم به خصوص جوانان است. مداحیها و این مجالس باید قلبها را جذب کند نه اینکه دافعه ایجاد کند یا به قول شما بداخلاقیها آنقدر زیاد باشد که طرف اصلا از دین و عقاید مذهبی فاصله بگیرد.»
وی همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه نظارت بر هیاتها و تریبونهای مذهبی بر عهده کیست، گفت: «هر مسجدی یک هیات امنا و امام جماعت دارد که مسئول هستند. هیاتهای مذهبی نیز هیات مدیره و هیات امنا دارد که باید پاسخگو باشند. بالاتر از اینها سازمان تبلیغات اسلامی است که بر همه هیاتها و حسینهها را نظارت دارد. آنها نیاز بار مواظب باشند، منشور بنویسیند و دستورالعمل دهند که مداحان و منبریها چه محورهایی را رعایت کنند و بر انجام آن دستورالعمل نظارت داشته باشند. مرکز رسیدگی به امور مساجد نیز در هر شهر و استانی وظیفه و مسئولیت دارد زیرا اکثر مجالس عزاداری امام حسین در مساجد و حسین برگزار میشود. در برخی اماکن عمومی نیز ممکن است مجلس برگزار شود که آن امکان بالاخره تحت نظر سازمان مشخصی است که باید نظارت کند. علما و مراجع نیز باید مدام تذکرات لازم را بدهند تا فضای عزاداریها فضای پاک و دلخوش کننده باشد نه آزار دهنده. مردم باید بتوانند نیات خالص و پاک خود را در عزاداریها به نمایش بگذارند و یک تطهیر باطنی در این ایام محرم و صفر اتفاق افتد.»